Author: Reporter

बेत लाहिया । गाजाको नागरिक सुरक्षा एजेन्सीले शुक्रबार उत्तरी शहर बेत लाहियामा एउटा प्रमुख अस्पतालको वरपर इजरायली हमलामा २९ जनाको मृत्यु भएको बताएको छ ।

उत्तरी गाजाको अन्तिम कार्यरत स्वास्थ्य केन्द्रहरू मध्ये एक कमाल अदवान अस्पताल बिहान धेरै आक्रमणको चपेटामा परेको एजेन्सी र अस्पताल निर्देशकले बताए ।

“अस्पतालको उत्तरी र पश्चिमी भागमा तीव्र र प्रत्यक्ष गोलीबारीसँगै श्रृङ्खलाबद्ध हवाई आक्रमण भएको थियो, आक्रमणमा चार कर्मचारीको मृत्यु भयो”, अस्पताल निर्देशक होसम अबु सफिहले भने ।

नागरिक सुरक्षा एजेन्सीका प्रवक्ता महमुद बासलले भने, “कमाल अदवान अस्पताल वरिपरि इजरायली गोलीबारीका कारण शुक्रबार बिहानदेखि कम्तीमा २९ जनाको मृत्यु भएको छ र दर्जनौँ घाइते भएका छन् ।”

इजरायली सेनाले अझैसम्म हमलाहरूबारे एएफपीको टिप्पणी अनुरोधको जवाफ दिएको छैन ।

इजरायली सेनाले अस्पतालमा प्रवेश गरी बिरामीहरूलाई निष्कासन गरी केही प्यालेस्टिनीलाई पक्राउ गरेको बासलले बताए ।

अबु साफिहले पछिल्लो आक्रमणपछि अब अस्पतालमा कुनै शल्यचिकित्सक बाँकी नभएको बताए ।

बेत लाहिया विगत दुई महिनादेखि तीव्र इजरायली सैन्य अपरेशनको स्थल भएको छ र यो हालैका दिनहरूमा फेरि बढेको छ । बम विस्फोटका बीच हजारौँलाई भाग्न बाध्य पारेको नागरिक सुरक्षा एजेन्सीले जनाएको छ ।

इजरायली सेनाले करिब १४ महिनाअघि युद्ध सुरु भएदेखि कमाल अदवान अस्पतालमा पटक–पटक आक्रमण गरेको छ । अस्पतालले आफ्नो सघन उपचार एकाइका निर्देशक अहमद अल–काहलुतको पछिल्लो महिनाको हवाई आक्रमणमा मृत्यु भएको बताएको छ ।

संयुक्त राष्ट्रसङ्घको विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन (डब्लुएचओ) ले ६० दिनमा पहिलोपटक आपत्कालीन चिकित्सा टोली अस्पतालमा पुगेको बताएको केही दिनपछि पछिल्लो आक्रमण भएको हो ।

टोलीका शल्यचिकित्सक डा फराडिना सुलिस्तियानीले गाजा सहरबाट उनको टोलीका सबै सात जना सदस्य बम विस्फोट हुँदा हिँडेर परिसरबाट निस्किएको बताए ।

जुबा । संयुक्त राष्ट्रसंघीय बाल कोष (युनिसेफ) ले बढ्दो मानवीय सङ्कटको बीचमा दक्षिण सुडानमा सन् २०२५ सम्मका बालबालिकालाई सहयोग गर्न अमेरिकी डलर २७ करोड ८२ लाखको तत्काल अपील गरेको छ ।

युनिसेफले दक्षिण सुडानको बिग्रिरहेको अवस्थालाई प्रकाश ग¥यो, जहाँ कोषको अभावले मानवीय प्रतिक्रियालाई गम्भीर रूपमा बाधा पुर्याएको छ । “यहाँ लगभग नौ लाख मानिसहरूलाई मानवीय सहायताको खाँचो पर्नेछ, जसमा ४९ लाख बालबालिका, २२ लाख महिला र १४ लाख अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरू छन्,” संयुक्त राष्ट्र एजेन्सीले भनेको छ ।

बढ्दो जोखिम, बढ्दो मानवीय आवश्यकता र सहायता बजेटमा महत्त्वपूर्ण कटौतीको साथ दक्षिण सुडानले चुनौतीपूर्ण सन् २०२५ को लागि तयारी गरिरहेको छ ।

दक्षिण सुडानमा प्रारम्भिक डिसेम्बरमा तय गरिएको आम चुनाव दुई वर्षको लागि स्थगित भएपछि राजनीतिक परिदृश्य नाजुक रहेको छ ।

युनिसेफले जलवायु परिवर्तन, द्वन्द्व, रोगको प्रकोप, आर्थिक ह्रास र सुडानमा युद्धबाट भागेर शरणार्थी र फर्केकाहरूको आगमन लगायतका सङ्कटको अभिसरणले देशको चुनौतिहरू बढाएको उल्लेख गरेको छ ।

संयुक्त राष्ट्रसङ्घका अनुसार सन् २०२३ अप्रिलदेखि १० अक्टोबर सन् २०२४ सम्म सुडानमा भएको युद्धबाट भागेर चार लाख १५ हजार बालबालिकासहित आठ लाख २६ हजारभन्दा बढी मानिस दक्षिण सुडानमा प्रवेश गरेका थिए ।

युनिसेफले यस सङ्कटमा विशेष गरी कमजोर रहेको बालबालिकाहरूले दुर्व्यवहार, हिंसा, शोषण र मनोवैज्ञानिक सङ्कटको बढ्दो जोखिमको सामना गर्ने बताएको छ ।

अदिस अबाबा । अफ्रिकामा चलिरहेको एमपक्स प्रकोपबाट मृत्यु हुनेको सङ्ख्या १२ सय पुगेको छ । यो वर्ष अहिलेसम्म रेकर्ड गरिएका मामिलाहरूको सङ्ख्या ६२ हजार नाघेको छ ।

अफ्रिका सीडीसीका महानिर्देशक जीन क्यासियाले भने,“वर्षको सुरुदेखि २० अफ्रिकी देशहरूमा ६२ हजार १७१ एमपक्स मामिलाहरू रिपोर्ट गरिएको छ, जसमध्ये १३ हजार ५७९ पुष्टि भएको र मर्नेहरूको सङ्ख्या बढेर १२ सय पुगेको छ ।”

अफ्रिकी युनियनको विशेष स्वास्थ्य सेवा एजेन्सीले गत हप्ता मात्र अफ्रिकी महाद्वीपमा दुई हजार ७०८ नयाँ केसहरू रेकर्ड गरिएको जनाएको छ, जसमा ५६५ पुष्टि भएका घटनाहरू र ३६ मृत्युहरू छन् ।

कासियाले भने,“यदि हामीले जनवरीको पहिलो हप्तालाई नोभेम्बर सन् २०२३ को अन्तिम हप्तासँग तुलना गर्ने हो भने हामीसँग ७१६ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ । यदि हामीले यो प्रवृत्तिलाई निरन्तरता दियौं भने, सन् २०२४ को अन्त्यसम्ममा हामीसँग केसहरूमा ८०० प्रतिशत भन्दा बढी वृद्धि हुनेछ । काभिड–१९ महामारी पछि एमपक्स अफ्रिकाले सामना गरिरहेको सबैभन्दा ठूलो प्रकोप हो ।”

एमपक्स पहिलो पटक सन् १९५८ मा भेटिएको थियो । यो एक दुर्लभ भाइरल रोग हो, जुन सामान्यतया शरीरको तरल पदार्थ, श्वासप्रश्वासको थोपा र अन्य दूषित पदार्थहरू मार्फत फैलिन्छ ।

मस्को । रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले डिसेम्बर १९ मा आफ्नो वार्षिक पत्रकार सम्मेलन गर्ने क्रेमलिनका प्रवक्ता दिमित्री पेसकोभले शुक्रबार टेलिभिजन टिप्पणीमा भनेका छन् । पत्रकार सम्मेलनमा विदेशी मिडियाको समेत सहभागिता हुनेछ ।

टेलिभिजनमा प्रसारण गरिने म्याराथन कार्यक्रम अमेरिकी राष्ट्रपति–निर्वाचित डोनाल्ड ट्रम्पले ह्वाइट हाउसमा पदभार ग्रहण गर्नुभन्दा एक महिनाअघि र रुसी सेनाले युक्रेनमा प्रगति गरिरहेको बेला हुनेछ ।

पुटिनले पत्रकारहरूको प्रश्नहरूको जवाफ दिने र जनताका सदस्यहरूबाट फोन कल स्वीकार गर्ने कार्यक्रमलाई ‘भ्लादिमिर पुटिनसँग वर्षको परिणाम’ भनिने पेसकोभले जानकारी दिए ।

रुसले गत वर्ष रुसमा काम गर्ने विदेशी पत्रकारहरूलाई प्रतिबन्ध र प्रवेश रोक लगाएको थियो । यसलाई रुसले ‘पारस्परिक कदम’ का रूपमा व्याख्या गर्दछ । तर पेसकोभले अन्तर्राष्ट्रिय मिडिया सहभागी हुनसक्ने पुष्टि गरे ।

‘सङ्घीय, क्षेत्रीय र अन्तर्राष्ट्रिय मिडियाका पत्रकारहरूलाई मान्यता दिइनेछ’, उनले भने ।

पेसकोभका अनुसार अन्तर्राष्ट्रिय मिडियाका प्रतिनिधिहरू ‘मुख्यतया रुसमा हालको मान्यताअन्तर्गत काम गर्ने विदेशीहरू हुनेछन् । अन्य केही पश्चिमी मिडिया पनि उपस्थित हुनेछन् ।

राज्य समाचार संस्था तासका अनुसार कार्यक्रम मस्को समय अनुसार दिउँसो १२ बजे सुरु हुनेछ । गत वर्षको कार्यक्रमले चार घण्टाभन्दा बढी समय लिएको थियो ।

जेनेभा । सिरियामा जारी द्वन्द्वका कारण एक साताको अवधिमा करिब दुई लाख ८० हजार मानिस विस्थापित भएका संयुक्त राष्ट्रसङ्घले शुक्रबार जनाएको छ ।

विश्व खाद्य कार्यक्रमका आपतकालीन समन्वय प्रमुख समर अब्देलजाबरले जेनेभामा पत्रकारहरूसँग भने, “नोभेम्बर २७ देखि अहिलेसम्म दुई लाख ८० हजार विस्थापित भएको हामीलाई जानकारी प्राप्त भएको छ ।

दमास्कसबाट प्राप्त समाचार अनुसार सिरियाली सेनाले सहयोगी राष्ट्र रूससहितका लडाकु विमानको सहयोगमा शुक्रबार हामा प्रान्तमा ‘विद्रोहीका सवारी साधन र भेला’ लाई निशाना बनाएको सिरियाली रक्षा मन्त्रालयले जनाएको छ ।

“हाम्रो सशस्त्र बलले हामा प्रान्तको उत्तर र दक्षिणमा रहेका विद्रोहीका सवारी साधन र भेलालाई तोपखाना, क्षेप्यास्त्र र सिरियाली–रूसी लडाकू विमानको प्रयोग गरी निशाना बनाइरहेको छ,” सैन्य स्रोतलाई उद्धृत गर्दै सिरियाली मन्त्रालयले जारी गरेको विज्ञप्तिमा भनिएको छ ।

यसैबीच, लेबनानको राजधानी बेरुतबाट प्राप्त जानकारी अनुसार इस्लामवादी नेतृत्वको विद्रोहीले शुक्रबार सिरियाको तेस्रो शहर होम्सबाट केही दूरीमा रहेका दुई रणनीतिक सहरलाई आफ्नो नियन्त्रणमा लिएको सिरियाली युद्ध अनुगमनकारी संस्था (सिरियन अब्जरभेटरी फर ह्युमन राइट्स) ले जनाएको छ ।

राइट्सका प्रमुख रामी अब्देल रहमानले भने, “हयात तहरीर अल–शाम र सहयोगी समूहहरू रास्तान र ताल्बिसेहलाई कब्जा गरेपछि होम्स शहरको बाहिरी इलाकाबाट पाँच किलोमिटर टाढा पुगेका छन् ।

उनले होम्सलाई नियन्त्रण गर्नाले विद्रोहीहरूले सिरियाली तटतर्फ जाने मुख्य सडक काट्न सक्ने बताएका छन् ।

सरकारबाट दोस्रो शहर अलेप्पो कब्जा गरेको केही दिनपछि इस्लामिक समूह एचटीएस र सहयोगी लडाकुहरूले बिहीबार कब्जा गरेको हामाको दक्षिणमा होम्स छ ।

विद्रोही सैन्य कमाण्डर हसन अब्देल घानीले शुक्रबार टेलिग्राममा एक वक्तव्य जारी गर्दै भने, “हाम्रो सेना होम्स शहरतर्फ निरन्तर अघि बढिरहेको छ ।

मार्च २०११ मा सिरियाको विद्रोह सुरु भएपछि शहरमा व्यापक विरोध प्रदर्शन भएका कारण होम्सलाई कुनै समय ‘क्रान्तिको राजधानी’ भनिएको थियो।

द्वन्द्वको प्रारम्भिक वर्षहरूमा, होम्सले विपक्षी गुटहरू र सिरियाली सेनाबीच भीषण युद्धको मार खेपेका थिए । सन् २०१७ को मार्च र मे महिनाको बीचमा होम्सको विद्रोहीको कब्जामा रहेको अन्तिम किल्ला वेरबाट युद्धविराम सहमति अनुरूप हजारौंलाई सुरक्षित स्थानमा सारिएको थियो । 

स्टकहोम, स्वीडेन । युक्रेनलाई अनुदान दिएपछि आफ्नो भण्डार पुनः पूर्ति गर्न स्वीडेन र डेनमार्कबीच २०५ बख्तरबन्द लडाकू सवारी साधनका लागि स्वीडेनको एक सैन्य उपकरण निर्माताकम्पनीसँग सम्झौतामा हस्ताक्षर गरेको छ ।

माग गरिएका २०५ थान सीभी ९० गाडीमध्ये ११५ डेनमार्क, ५० स्वीडेन र ४० युक्रेनमा डेलिभरी गरिने स्वीडेन सरकारले जनाएको छ ।

बीएई सिस्टम्स ह्याग्लुन्ड्ससँग २.३ अर्ब अमेरिकी डलरको सम्झौता भएको छ, जुन पहिले स्वीडेन र डेनमार्कले दान गरेको रकमबाट वित्तपोषित हुनेछ ।

स्वीडेनका रक्षामन्त्री पाल जोन्सनले भने, “यी लगानीले युरोप र विशेष गरी युक्रेनलाई सुरक्षित बनाउन सम्भव बनाउनेछ । चेक गणतन्त्र, डेनमार्क, इस्टोनिया, फिनल्यान्ड, नेदरल्याण्ड्स, नर्वे, स्लोभाकिया, स्वीडेन, स्विट्जरल्याण्ड र युक्रेन गरी १० वटा देशमा सीभी ९० लडाकु सवारी साधन छन् । 

नयाँदिल्ली । विश्वको पाँचौं ठूलो अर्थतन्त्र भारतको केन्द्रीय बैङ्कले मुद्रास्फीति जोखिमलाई आधार मानेर शुक्रबार ब्याजदरमा कुनै परिवर्तन गरेको छैन ।

रिजर्भ बैंक अफ इन्डियाले भनेको छ, “बैङ्कले सन् २०२३ फेब्रुअरीदेखि कायम रहेको महत्त्वपूर्ण ब्याजदर ६.५० प्रतिशतमा यथावत रहनेछ ।”

अमेरिकी फेडरल रिजर्भसहित विश्वका प्रमुख केन्द्रीय बैंकहरूले कम मुद्रास्फीतिलाई मध्यनजर गर्दै ब्याजदरलाई समायोजन गर्दै घटाउने सहज चक्र सुरु गरेका छन् । फेडले सेप्टेम्बरमा चार वर्षमा पहिलो पटक ब्याजदर कटौती गरेको थियो।

भारतमा खुद्रा सामानको मुद्रास्फीति मौद्रिक नीति निर्माताहरूको चार प्रतिशतको लक्ष्यभन्दा माथि रहेको छ र अक्टोबरमा १४ महिनाको उच्च ६.२१ प्रतिशतमा पुगेको छ ।

आरबीआईका गभर्नर शतीकान्त दासले बैङ्कको मौद्रिक नीति समितिले ‘आर्थिक वृद्धिको गति सुस्त भएको’ कुरालाई ध्यानमा राखेको तर भारतको दृष्टिकोण ‘लचिलो’ रहेको बताए ।

दासले भने, “प्रतिकूल मौसमी घटनाहरूको बढ्दो घटना, बढ्दो भूराजनीतिक अनिश्चितता र वित्तीय बजारको उतारचढावले मुद्रास्फीतिमा उल्टो जोखिम निम्त्याएको छ ।

भारतीय रिजर्व बैंक (आरबीआई) ले केन्द्रीय बैङ्कमा निक्षेप गर्न ऋणदाताहरूको न्यूनतम नगद मौज्दात अनुपात ४.५ प्रतिशतबाट घटाएर ४ प्रतिशतमा झारेको छ ।

कम नगद मौज्दात अनुपात तरलता बढाउने उपाय हो किनकि यसले बैङ्कहरूलाई ऋण दिनको लागी अधिक पैसा दिन्छ ।

आर्थिक वृद्धिमा मन्दीको सङ्केत देखिए पनि केन्द्रीय बैङ्कले ब्याजदरलाई स्थिर राख्ने निर्णय गरेको हो ।

भारतको कुल गार्हस्थ्य उत्पादन (जीडीपी) को वृद्धिदर सेप्टेम्बर त्रैमासिकमा ५.४ प्रतिशत रहेको छ, जुन सुस्त उत्पादन क्षेत्र र सुस्त सहरी उपभोगका कारण प्रभावित भएको छ ।

तथ्याङ्कले भारतलाई विश्वको सबैभन्दा तीव्र गतिमा वृद्धि भइरहेको प्रमुख अर्थतन्त्रको सूचीमा राखेको छ, तर यो सात त्रैमासिकमा विश्लेषकहरूको ६.५ प्रतिशतको अपेक्षाभन्दा कम अर्थात् सुस्त वृद्धि दर थियो ।

केन्द्रीय बैङ्कले चालू आर्थिक वर्षको मार्च ३१ सम्ममा आर्थिक वृद्धिदर ६.६ प्रतिशतमा खुम्चिने प्रक्षेपण गरेको छ ।

आरबीआईले मे २०२२ देखि फेब्रुअरी २०२३ को बीचमा ब्याजदरमा २.५ प्रतिशत बिन्दुले वृद्धि गरेको थियो ।