काठमाडौँ । महिला, बालबालिका तथा ज्येष्ठ नागरिकमन्त्री नवलकिशोर साह सुडीले आगामी आर्थिक वर्षदेखि ६८ वर्षमाथिका ज्येष्ठ नागरिकलाई सामाजिक सुरक्षा भत्ता उपलब्ध गराइने जानकारी दिएका छन्।

प्रतिनिधिसभाको सोमबारको बैठकमा मन्त्रालयसँग सम्बन्धित मौखिक प्रश्नको उत्तर दिँदै मन्त्री सुडीले आव २०८२/८३ देखि यसको क्षेत्र बढाई ६८ वर्षमाथिका ज्येष्ठ नागरिकलाई सामाजिक सुरक्षा भत्ता प्रदान गर्ने व्यवस्था गर्न लागिएको जानकारी दिएका हुन्। आव २०७९/८० को बजेट वक्तव्यअनुसार हाल सामाजिक सुरक्षा कार्यक्रमअन्तर्गत ७० वर्ष उमेर समूहका ज्येष्ठ नागरिकलाई सामाजिक सुरक्षा भत्ता प्रदान गरिँदै आएको छ।

सामाजिक सुरक्षा ऐन, २०७५ को दफा ४ मा दलित र एकल महिला ज्येष्ठ नागरिकले ६० वर्ष उमेर पूरा गरेपछि र अन्य ज्येष्ठ नागरिकले ७० वर्ष उमेर पूरा गरेपछि सामाजिक सुरक्षा भत्ताका रूपमा सरकारले तोकेको बमोजिमको ज्येष्ठ नागरिक भत्ता पाउने व्यवस्था रहेको छ।

बैठकमा सांसद प्रेम सुवालको प्रश्नको उत्तर दिँदै मन्त्री सुडीले गैरसरकारी संस्थामार्फत प्राप्त हुने सहयोगलाई समाज कल्याण परिषद्मार्फत एक द्वार प्रणालीबाट परिचालन गर्ने नीतिलाई प्रभावकारी रूपमा कार्यान्वयन गर्नुपर्ने आवश्यकता औँल्याए ।

उनले नेपाल राष्ट्र बैंकलाई पत्र लेखी परिषद्को स्वीकृति प्राप्त गरेका परियोजनाको मात्र रकम परिचालन गर्ने/गराउने कार्यमा सहजीकरण गर्न अनुरोध गरिएपछि परिषद्को दायरामा आउने संस्थाको संख्या बढ्दै गएको जानकारी दिएका छन्। तर, पूर्ण रूपमा गैरसरकारी संस्था उक्त प्रक्रियामा आउन नसकेको उल्लेख गरेका छन्।

मन्त्री सुडीका अनुसार राष्ट्रिय गैरसरकारी संस्थाद्वारा सञ्चालित परियोजना आव २०८०/८१ मा १ हजार ३०४ संस्थाको २ हजार ८४ परियोजना सञ्चालनमा थिए। यस्तै, चालु आवको चैत मसान्तसम्म १ हजार ३२४ संस्थाको १ हजार ८३३ परियोजना स्वीकृत भएका छन्। गत आवमा ४४ अन्तर्राष्ट्रिय गैरसरकारी संस्थाको र चालु आवको वैशाखसम्म २० अन्तर्राष्ट्रिय गैरसरकारी संस्थाको परियोजना सम्झौता भएको छ।

मन्त्री सुडीले सप्तरीको शम्भुनाथ नगरपालिका–३ कचन्दाहाका मागैन सदा, चन्द्र सदा लगायत दलित परिवारको नागरिकता नहुँदा ७२ वर्षको उमेरमा पनि ज्येष्ठ नागरिक भत्तालगायत राज्यबाट प्राप्त हुने अन्य सुविधा उपलब्ध नभएकोबारे सदनलाई जानकारी दिएका छन्।

‘यी व्यक्तिले भत्ता प्राप्त गर्न नसक्नुको कारण नागरिकता प्रमाणपत्र नहुनु हो। नागरिकता प्रमाणपत्र नहुने व्यक्तिले सामाजिक सुरक्षा परिचय प्राप्त गर्न नसक्ने कानुनी व्यवस्था छ,’ उनले भने ।

त्यसअघि सभामुख देवराज घिमिरेले प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद् कार्यालयबाट प्राप्त कार्यभार थपसम्बन्धी पत्रको ब्यहोरा पढेर सुनाएका थिए।