काठमाडौं । लामो समयदेखि वाम दलहरूको एकताबारे शंकालु देखिँदै आएका नेकपा (एकीकृत समाजवादी) का सम्मानित नेता तथा पूर्व प्रधानमन्त्री झलनाथ खनाल अन्ततः नयाँ रूपमा बनेको संयुक्त कम्युनिष्ट पार्टीमा सहभागी भएका छन् । ‘कतिपय असहमति र रिजर्भेसन’ रहेको स्वीकार्दै उनले ‘एकताको विकल्प छैन’ भन्दै एकीकृत पार्टीमा सहमति जनाएका हुन् ।
आज (बुधबार) काठमाडौंको भृकुटीमण्डपमा आयोजित वामपन्थी एकता घोषणा सभामा सहभागी हुँदै खनालले देश अहिले ‘विषम राजनीतिक अवस्थाबाट’ गुज्रिरहेको बताउँदै समाजवादी क्रान्तिको नयाँ यात्राका लागि वाम शक्तिहरूले पुनः एकताको बाटो लिनुपर्ने धारणा राखे । उनले भने, ‘म यहाँ केही ढिलो आएँ, ढिलो आउनुको कारण केही रिजर्भेसन थिए । प्रचण्डले ती विषय मिलाउने प्रतिबद्धता जनाएपछि म सहभागी भएको हुँ । असहमति भए पनि अब वाम एकता मात्रै विकल्प हो, त्यसैमा बल पुर्याउन आएको हुँ ।’
खनालले समाजवादी आन्दोलनलाई सुदृढ पार्न आत्मसमालोचना आवश्यक रहेको बताउँदै सबै वाम नेताले विगतका गल्ती कमजोरी सच्याउनु पर्नेमा जोड दिए । उनका अनुसार, नयाँ पार्टीले समाजवादी क्रान्तिको झण्डा उठाउँदै समृद्ध र समानतामूलक नेपाल निर्माणमा केन्द्रित हुनुपर्छ । खनाल यसअघि एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीसँग भेट गरी वाम पुनर्गठनबारे छलफल गरेका थिए । उनले ‘जबज त्याग्ने’ र ‘सिद्धान्तगत पुनर्विचार गर्ने’ जस्ता शर्त राखे पनि ओलीले असहमति जनाएपछि उनी वाम एकताको अर्को धार-प्रचण्ड र माधव नेपालको पक्षमा सहभागी भएका हुन् ।
यसबीच, पार्टीको वरियतामा पनि रोचक मोड आएको छ । नयाँ एकीकृत कम्युनिष्ट पार्टीमा प्रचण्डलाई पहिलो, माधवकुमार नेपाललाई दोस्रो र झलनाथ खनाललाई तेस्रो वरियता दिने सहमति भएको छ । यसअघि तेस्रो स्थानमा रहेका वामदेव गौतम अब चौंथो वरियतामा झरेका छन् । नव गठित दलमा माओवादी केन्द्र, एकीकृत समाजवादीसहित नौ वामपन्थी दलहरू सहभागी छन् । खनालको सहभागितासँगै वाम एकता प्रक्रियामा नयाँ ऊर्जा थपिएको ठानिएको छ, यद्यपि उनका ‘रिजर्भेसन’ र आगामी शक्ति सन्तुलनबारे राजनीतिक वृत्तमा बहस जारी छ । लामो समयदेखि एकता प्रक्रियाप्रति संशय राख्दै आएका झलनाथ खनाल अन्ततः वाम शिविरमा फर्किएका छन्—तर यो फिर्ती ‘पूर्ण सहमतिभन्दा बढी जिम्मेवारी र त्यागको संकेत’ का रूपमा व्याख्या भइरहेको छ ।
