भारतद्वारा नयाँ केन्द्रीय बैंक प्रमुख नियुक्त


भारतले सोमबार आफ्नो पूर्ववर्तीको कार्यकाल समाप्त हुनुभन्दा एक दिनअघि वित्त मन्त्रालयको बुद्धिजीवी सञ्जय मल्होत्रालाई देशको केन्द्रीय बैंकको नेतृत्व गर्न नियुक्त गरेको छ ।
आफ्ना पूर्ववर्ती शक्तिकान्त दासले आफ्नो कार्यकाल फेरि विस्तार गर्नुहुनेछ कि भनेर हप्तौँको अटकलबाजीपछि मल्होत्राले विश्वको पाँचौँ ठूलो अर्थतन्त्रको मौद्रिक नीति अघि बढाउनु हुनेछ ।
भारतीय क्याबिनेटको नियुक्ति समितिको अधिसूचनाअनुसार मल्होत्रालाई बुधबारदेखि सुरु हुने ‘तीन वर्षको अवधि’ का लागि भारतीय रिजर्भ बैंक (आरबिआई) को नेतृत्व गर्न नियुक्त गरिएको छ ।
वित्त मन्त्रालयको वेबसाइटका अनुसार मल्होत्रा इन्जिनियरिङ स्नातक हुनुहुन्छ र उहाँले प्रिन्सटन विश्वविद्यालयबाट सार्वजनिक नीतिमा स्नातकोत्तर गर्नुभएको छ ।
हाल राजस्व विभागका सचिव उहाँले यस्तो समयमा कार्यभार सम्हाल्नुहुनेछ जतिबेला आर्थिक वृद्धि सुस्त भएपछि आरबिआईमाथि ब्याज दर घटाउन दबाब बढिरहेको छ ।
सेप्टेम्बरको त्रैमासिकमा भारतको अर्थतन्त्र ५.४ प्रतिशतले विस्तार भएको छ । यो आरबिआईको ७ प्रतिशतको अनुमानभन्दा करिब दुई वर्षको न्यून हो ।
यसका बावजुद केन्द्रीय बैंकको मौद्रिक नीति समितिले जारी मुद्रास्फीति जोखिमलाई उद्धृत गर्दै सन् २०२३ फेब्रुअरीदेखि ब्याज दर ६.५ प्रतिशतमा स्थिर राखेको छ ।
भारतको सेप्टेम्बर त्रैमासिकको कूल गार्हस्थ्य उत्पादन (जिडिपी) तथ्याङ्कले अनुमानलाई छाडेपछि सन् २०१८ मा पहिलो पटक आरबिआईको प्रमुखका रूपमा नियुक्त दासको भविष्यबारे स्थानीय मिडिया रिपोर्टहरूले पहिले नै अनुमान लगाएका थिए ।
“खाद्य मूल्यहरू बाहेक मुद्रास्फीतिलाई ध्यानमा राख्दै सरकारको धेरै क्षेत्रले कम ब्याज दरको आवश्यकतालाई उजागर गरेका छन्”, निर्मल ब्याङ इन्स्टिट्युशनल इक्विटिजकी विश्लेषक टेरेसा जोनले एक टिप्पणीमा भन्नुभयो ।
मल्होत्रा ‘वर्तमान सरकारी सोचसँग परिचित हुने र तिनीहरूका विचारहरूप्रति सहज हुने’ सम्भावना रहेको उहाँले बताउनुभयो ।