ह्वाइट हाउस नजिकै भएको गोली हानाहानमा एक नेसनल गार्ड सदस्यको मृत्यु र अर्कोको गम्भीर अवस्थापछि अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प नेतृत्वको प्रशासनले अफगान पासपोर्टमा यात्रा गर्ने व्यक्तिहरूका लागि भिसा जारी गर्ने प्रक्रिया तात्कालिक रूपमा रोक्नुभएको छ । यस घटनामा २९ वर्षीय अफगान नागरिक रहमानुल्ला लकानवाल पक्राउ परेर पहिलो–डिग्री हत्यासहित अनेक आरोपको सामना गरिरहेका छन् ।

लकानवाल अफगानिस्तान युद्धका दौरान सिआइएसँग काम गरेका पूर्व सहकर्मी भएको बताइन्छ । उनले बाइडेन प्रशासनका क्रममा शरणका लागि निवेदन दिएका थिए र चालु वर्ष ट्रम्प प्रशासनको समयमा यो शरण स्वीकृत भएको अफगानइभाक नामक सहायता समूहले जनाएको छ । ट्रम्प प्रशासनले कानूनी आप्रवासन कठोर बनाउने, केही गरीब राष्ट्रबाट प्रवेशमा रोक तथा अमेरिकामा रहेका अफगान र अन्य कानूनी आप्रवासीहरूको पुनःसमीक्षा गर्ने नीति अघि बढाउँदै आएको छ ।

बुधबारको गोलीकाण्डमा २० वर्षीया विशेषज्ञ सारा बेकस्ट्रोमको मृत्यु भएको थियो भने २४ वर्षीय स्टाफ सार्जन्ट एन्ड्र्यु वोल्फ गम्भीर घाइते भएर अस्पतालमा उपचाररत छन् । दुवैजना वेस्ट भर्जिनिया नेसनल गार्डसहित राष्ट्रपतिको अपराध–विरोधी अभियानअनुसार वासिङ्टन डिसी क्षेत्रमा तैनाथ भएका थिए । अन्य सहरहरूमा पनि नेसनल गार्ड परिचालन गर्ने राष्ट्रपतिको प्रयास न्यायिक अवरोधसँग जुधिरहेको छ ।

युएस एटर्नी जेनिन पिर्रोको कार्यालयका अनुसार लकानवालमाथि सशस्त्र अवस्थामा मार्ने उद्देश्यले आक्रमण गरेका दुई अतिरिक्त आरोप पनि जोडिएको छ । पिर्रोले फक्स न्युजमा ‘थप आरोपहरू आउन बाँकी छन्’ भनी उल्लेख गर्नुभएको छ । राष्ट्रपति ट्रम्पले यस घटनालाई ‘आतङ्कवादी हमला’ भन्दै बाइडेन प्रशासनले अमेरिकी सेनालाई सहयोग गर्ने अफगानहरूलाई प्रवेश गराएको निर्णयको कडा आलोचना गर्नुभएको छ ।

यसबीच युएस नागरिकता तथा अध्यागमन सेवाका निर्देशक जोसेफ एडलोले सामाजिक सञ्जाल एक्समा प्रत्येक विदेशीको अधिकतम तहमा छानबिन भएको सुनिश्चित नभएसम्म शरणसम्बन्धी सबै निर्णयहरू स्थगित गरिने घोषणा गर्नुभएको छ । विज्ञहरूका अनुसार यतिखेर पनि शरण प्रक्रियामा कठोर सुरक्षा जाँच प्रणाली कायम छ र युएससीआइएसमा दाबीहरूको ठूलो ब्याकलग रहेको छ, जुन ट्रम्प प्रशासनमै अझ बढेको आलोचकहरूले बताउँदै आएका छन् ।

शुक्रबार विदेशमन्त्री मार्को रुबियोले पनि अफगान पासपोर्टमा यात्रा गर्ने सबै व्यक्तिका लागि भिसा जारी प्रक्रिया रोकिएको जानकारी दिनुभयो । सो निर्णयप्रति कडा प्रतिक्रिया व्यक्त गर्दै अपगानइभाकका अध्यक्ष शन भ्यानडाइभरले ‘एक व्यक्तिको हिंसात्मक कार्यलाई बहाना बनाएर प्रशासनले लामै समयदेखि योजना बनाएको नीति लागू गर्न लागेको’ आरोप लगाउनुभएको छ ।

सन्दिग्ध लकानवाल वासिङ्टन राज्यको बेलिङहममा पत्नी र पाँच सन्तानसँग बस्दै आएका थिए । स्थानीयहरूले उनलाई विनम्र, शान्त र थोरै अङ्ग्रेजी बोल्ने व्यक्ति बताएका छन् । छिमेकीहरूले काम खोज्न कठिनाइ भएको सुनेको र करिब दुई सातादेखि बेपत्ता रहेको बताएका छन् । लकानवालले यसै वर्ष अमेजन फ्लेक्समा छोटो समय स्वतन्त्र ठेकेदारका रूपमा काम गरेको पुष्टिको जानकारी पनि आएको छ ।

अनुसन्धानकर्ताहरू वासिङ्टन राज्य तथा देशका विभिन्न भागमा वारेन्ट कार्यान्वयन गरिरहेका छन् । लकानवाल सन् २०२१ मा बाइडेन प्रशासनको ‘अपरेसन एलाइज वेलकम’ कार्यक्रममार्फत अमेरिकामा प्रवेश गरेका थिए । खोस्तका एक नातेदारका अनुसार लकानवालले सन् २०१२ देखि सिआइए समर्थित अफगान विशेष ‘शून्य युनिट’ मा सुरक्षा गार्ड, पछि टोली नेता तथा जिपिएस विशेषज्ञका रूपमा सेवा गरेका थिए ।

उता, वेस्ट भर्जिनिया नेसनल गार्डका अनुसार बेकस्ट्रोम सन् २०२३ मा उच्च विद्यालय स्नातक भएपछि सैन्य सेवामा भर्ना भएकी थिइन् । गार्डका अनुसार उनी ‘नेतृत्व, समर्पण र व्यावसायिकताको उत्कृष्ट उदाहरण’ थिइन् र डिसी तैनाथीका लागि आफैँले स्वेच्छा व्यक्त गरेकी थिइन् ।