Author: nepal one

महोत्तरी, १२ असारः महोत्तरीका स्थानीय तहको आगामी आर्थिक वर्ष २०८२/८३ को बजेट रु नौ अर्ब ४२ करोड १७ लाख ९३ हजार रहेको छ । जिल्लाका १५ मध्ये १४ स्थानीय तहले आगामी आर्थिक वर्षको नीति तथा कार्यक्रम सार्वजनिक गरेका छन् ।

जलेश्वर नगरपालिकाबाहेक यहाँका अरू सबै स्थानीय तहले आ–आफ्नो ठाउँको नीति तथा कार्यक्रम र वार्षिक बजेट गाउँ तथा नगरसभाको परिषद्मा प्रस्तुत गरेका छन् । स्थानीय तहका लागि बजेट प्रस्तुत गर्ने कानुनी रुपमा स्वीकृत तालिकाबमोजिम असार १० भित्रै नौ नगरपालिका र पाँच गाउँपालिकाले आ–आफ्नो तहको गाउँ तथा नगरसभाको परिषद् आयोजना गरेका हुन् ।

सबैभन्दा बढी बर्दिबास नगरपालिकाले रु एक अर्ब २२ करोड ४० लाख १० हजारको बजेट प्रस्तुत गरेको छ । यसैगरी, गौशाला नगरपालिकाले रु एक अर्ब १५ लाख ५५ हजारको अनुमानित आयव्ययको बजेट प्रस्तुत गरेको छ ।

यसैगरी, भङ्गाहा नगरपालिकाले रु ७१ करोड ९८ लाख ४४ हजार, सम्सी गाउँपालिकाले रु ६३ करोड ४३ लाख १७ हजार, लोहारपट्टी नगरपालिकाले रु ५७ करोड ८८ लाख १९ हजार, मनराशिशवा नगरपालिकाले रु ५६ करोड ७४ लाख ८१ हजार र पिपरा गाउँपालिकाले रु ५३ करोड ५१ लाख ४७ हजारको अनुमानित आयव्ययको बजेट प्रस्तुत गरेका छन् ।

यसैगरी, बलवा नगरपालिकाले रु ५२ करोड ९१ लाख ९४ हजार, सोनमा गाउँपालिकाले रु ४९ करोड ३८ लाख, रामगोपालपुर नगरपालिकाले रु ४६ करोड १६ लाख ७६ हजार र औरही नगरपालिकाले रु ४५ करोड २७ लाख ७७ हजारको बजेट प्रस्तुत गरेका छन् । मटिहानी नगरपालिकाले रु ४४ करोड ५० लाख, महोत्तरी गाउँपालिकाले रु ४३ करोड ९४ लाख ७३ हजार र एकडारा गाउँपालिकाले रु ३३ करोड ८६ लाख ९६ हजारको अनुमानित आयव्ययको बजेट प्रस्तुत गरेका छन् । जलेश्वर नगरपालिकाको नगरसभा परिषद् आयोजना हुन सकेको छैन ।

जिल्लाका स्थानीय तहले बर्सेनि बजेटको आकार बढाउँदै लगे पनि आन्तरिक स्रोत परिचालन, स्थानीय कर बढाउने उपायबारे खासै पहलकदमी लिएको देखिएको छैन । स्थानीय स्रोतसाधनको परिचालनबाट आय हुने भरपर्दो आधार स्थानीय तहले बनाउन नसक्दा बजेट सङ्घीय र प्रादेशिक सरकारले दिने विभिन्न शीर्षकका रकममा निर्भर देखिएका छन् ।

तीन तहका सरकारमध्ये स्थानीय तह जनतासँग प्रत्यक्ष सम्बन्ध हुने घरआँगनको सरकार भएको हुँदा जनअपेक्षा सङ्कलन र जनचाहनाबमोजिमका योजना सञ्चालनमा यो तहको भूमिका अत्यन्त महत्वपूर्ण हुन्छ ।

काठमाडौँ, १२ असारः नेपाल राष्ट्र बैङ्कले आजका लागि विदेशी मुद्राको विनिमयदर निर्धारण गरेको छ । राष्ट्र बैङ्कका अनुसार अमेरिकी डलर एकको खरिददर १३७ रुपैयाँ ४३ पैसा र बिक्रीदर १३८ रुपैयाँ ०३ पैसा निर्धारण गरिएको छ ।

युरोपियन युरो एकको खरिददर १५९ रुपैयाँ ४९ पैसा र बिक्रीदर १६० रुपैयाँ १८ पैसा, युके पाउन्ड स्टर्लिङ एकको खरिददर १८७ रुपैयाँ र बिक्रीदर १८७ रुपैयाँ ८२ पैसा, स्विस फ्र्याङ्क एकको खरिददर १७० रुपैयाँ ३६ पैसा र बिक्रीदर १७१ रुपैयाँ १० पैसा कायम गरिएको छ ।

अष्ट्रेलियन डलर एकको खरिददर ८९ रुपैयाँ २७ पैसा र बिक्रीदर ८९ रुपैयाँ ६६ पैसा, क्यानेडियन डलर एकको खरिददर १०० रुपैयाँ ०७ पैसा र बिक्रीदर १०० रुपैयाँ ५१ पैसा, सिङ्गापुर डलर एकको खरिददर १०७ रुपैयाँ ३२ पैसा र बिक्रीदर १०७ रुपैयाँ ७९ पैसा तोकिएको छ ।

जापानी येन १० को खरिददर नौ रुपैयाँ ४३ पैसा र बिक्रीदर नौ रुपैयाँ ४७ पैसा, चिनियाँ युआन एकको खरिददर १९ रुपैयाँ १६ पैसा र बिक्रीदर १९ रुपैयाँ २४ पैसा, साउदी अरेबियन रियाल एकको खरिददर ३६ रुपैयाँ ६४ पैसा र बिक्रीदर ३६ रुपैयाँ ८० पैसा, कतारी रियाल एकको खरिददर ३७ रुपैयाँ र बिक्रीदर ३७ रुपैयाँ ८७ पैसा कायम भएको छ ।

केन्द्रीय बैङ्कका अनुसार थाई भाट एकको खरिददर चार रुपैयाँ २१ पैसा र बिक्रीदर चार रुपैयाँ २३ पैसा, युएई दिराम एकको खरिददर ३७ रुपैयाँ ४२ पैसा र बिक्रीदर ३७ रुपैयाँ ५८ पैसा, मलेसियन रिङ्गेट एकको खरिददर ३२ रुपैयाँ ४२ पैसा र बिक्रीदर ३२ रुपैयाँ ५७ पैसा, साउथ कोरियन वन १०० को खरिददर १० रुपैयाँ ०८ पैसा र बिक्रीदर १० रुपैयाँ १३ पैसा, स्विडिस क्रोनर एकको खरिददर १४ रुपैयाँ ४३ पैसा र बिक्रीदर १४ रुपैयाँ ४९ पैसा र डेनिस क्रोनर एकको खरिददर २१ रुपैयाँ ३८ पैसा र बिक्रीदर २१ रुपैयाँ ४८ पैसा तोकिएको छ ।

राष्ट्र बैङ्कले हङकङ डलर एकको खरिददर १७ रुपैयाँ ५१ पैसा र बिक्रीदर १७ रुपैयाँ ५८ पैसा, कुवेती दिनार एकको खरिददर ४४९ रुपैयाँ ३४ पैसा र बिक्रीदर ४५१ रुपैयाँ ३० पैसा, बहराइन दिनार एकको खरिददर ३६४ रुपैयाँ ३९ पैसा र बिक्रीदर ३६५ रुपैयाँ ९८ पैसा, ओमनी रियाल एकको खरिददर ३५६ रुपैयाँ ९४ पैसा र बिक्रीदर ३५८ रुपैयाँ ५० पैसा रहेको छ ।

भारतीय रुपैयाँ एक सयको खरिददर १६० रुपैयाँ र बिक्रीदर १६० रुपैयाँ १५ पैसा तोकेको छ । राष्ट्र बैङ्कले यो विनिमयदरलाई आवश्यकतानुसार जुनसुकै समयमा पनि संशोधन गर्न सकिने जनाएको छ । वाणिज्य बैङ्कले तोक्ने विनिमयदर भने फरक हुनसक्ने र अद्यावधिक विनिमयदर केन्द्रीय बैङ्कको वेबसाइटमा उपलब्ध हुने जनाइएको छ ।

काभ्रेपलाञ्चोक, ११ असार : यहाँको पनौती नगरपालिकाले आज आगामी आर्थिक वर्ष २०८२/८३ को नीति, कार्यक्रम तथा बजेट सार्वजनिक गरेको छ ।असार सोमबार नै सुरू भएको पनौतीको सत्रौँ नगरसभा ‘बजेट सिलिङ विवाद’ का कारण गणपूरक सङ्ख्या नपुगेको जनाउँदै आजसम्मका लागि स्थगन गरिएको थियो ।

स्थानीय तह सञ्चालन ऐनमा भएको व्यवस्थाअनुसार गणपूरक सङ्ख्या पुगेको जनाउँदै नगरले आज नीति, कार्यक्रम तथा बजेट ल्याएको हो । सभामा आगामी आवका लागि रु एक अर्ब ६१ करोड ११ लाख ११ हजारको बजेट प्रस्ताव गरिएको छ ।

नगरसभामा नगर प्रमुख रामशरण भण्डारीले नीति तथा कार्यक्रम प्रस्तुत गर्दै दिगो, भरपर्दो, तथा वातावरणमैत्री पूर्वाधारमा जोड दिइने बताउनुभयो । नगरभित्र गौरवको आयोजना तथा वडाभित्र कम्तीमा ‘एक वडा एक गौरवको आयोजना’का लागि क्रमागत रुपमा बजेट विनियोजन गरिएको जनाइयो ।

पनौती शिरानचौरमा निर्माणाधीन रङ्गशालालाई नगरको आन्तरिक स्रोतबाट पूर्णता दिइने, पुण्यमाता खोला–किनारमा वृक्षरोपण कार्यक्रम, रोजगार सेवा केन्द्रलाई रोजगार बैंकका रूपमा विकास गर्ने नगरको नीति–कार्यक्रममा उल्लेख गरिएको छ ।

सभामा उपप्रमुख गीता बञ्जाराले आगामी आवको आय व्ययसहितको बजेट तथा कार्यक्रम प्रस्तुत गर्नुभएको थियो । प्रतिवडा रु एक करोड ३० लाखका दरले रकम विनियोजन गरिएको जनाइएको छ ।

विशेषगरी वडा नं ७ को संरक्षित स्मारक क्षेत्रभित्रका सम्पदामैत्री घर संरचना निर्माण तथा मर्मतमा प्रोत्साहन गर्न र विश्वसम्पदा सूचीमा सूचीकृतसम्बन्धी कार्यलाई प्रभावकारी रुपले अघि बढाउने नगरको नीति कार्यक्रममा जोड दिइएको छ ।ल्लामा सबैभन्दा बढी बजेट ल्याउने पनौती नगर भएको छ । काभ्रेपलाञ्चोकको १३ स्थानीय तहमध्ये मङ्गलबारसम्ममा १२ तहले आफ्नो नीति तथा कार्यक्रम ल्याएका थिए ।

खोटाङ, ११ असार : जिल्लाका दशवटै स्थानीय तहले आगामी आर्थिक वर्ष २०८२/८३ का लागि नीति तथा कार्यक्रम र बजेट पारित गरेका छन् । जिल्लाका दुई नगरपालिका र आठ गाउँपालिकाले आगामी आवका लागि रु पाँच अर्ब ५५ करोड सात लाख २४ हजार २५१ बराबरको नीति तथा कार्यक्रम सार्वजनिक गरेका हुन् ।

जिल्लाको सबैभन्दा ठूलो स्थानीय तह दिक्तेल रुपाकोट मझुवागढी नगरपालिकाले रु एक अर्ब दुई करोड ९२ लाख ३४ हजार ३९१ को नीति तथा कार्यक्रम ल्याएको छ । पन्ध्र वडा रहेको यो नगरपालिकाले कृषि, पर्यटन, शिक्षा क्षेत्र सुधार, स्वास्थ्य क्षेत्रको गुणस्तर, स्थानीय गौरवका आयोजना, विपद् व्यवस्थापन, श्रमदानलाई प्रोत्साहन गर्ने, रोजगारी वृद्धि गर्ने, स्थानीय कृषि उत्पादन वृद्धि र बजारीकरण गरी स्वावलम्बी र आत्मनिर्भर नागरिक बनाउनेजस्ता कार्यक्रमलाई प्राथमिकता दिएर नीति तथा बजेटमा समावेश गरिएको नगरप्रमुख तीर्थराज भट्टराईले जानकारी दिनुभयो ।

त्रिधार्मिकस्थलमा पर्ने हलेसी तुवाचुङ नगरपालिकाले रु ८० करोड १८ लाख ८१ हजार ७१९ को नीति तथा कार्यक्रम ल्याएको छ । एघार वडा रहेको यो नगरपालिकाले भौतिक पूर्वाधारबाहेक खानेपानी योजना, पर्यटन विकास तथा कृषि उत्पादनमा मात्रै रु छ करोड ४७ लाख ९४ हजार ११९ बजेट विनियोजन गरेको छ ।

जिल्लाको दक्षिणी क्षेत्रमा पर्ने खोटेहाङ गाउँपालिकाले आर्थिक वर्ष २०८२/८३ का लागि रु ५५ करोड ४८ लाख ९९ हजार ८१९ बराबरको वार्षिक बजेट ल्याएको छ । गाउँपालिकामध्ये सबैभन्दा ठूलो नौ वडा रहेको यो गाउँपालिकाले आर्थिक विकास, सुशासन तथा संस्थागत विकास, वन वातावरण तथा विपद व्यवस्थापन, पूर्वाधार विकास र सामाजिक विकासलाई प्राथमिकता दिएर नीति तथा कार्यक्रम बनाइएको गाउँपालिका प्रमुख उदिमबहादुर राई ‘मुक्ति’ले जानकारी दिनुभयो ।

कृषि व्यवसायका लागि जिल्लाको सबैभन्दा उर्वर क्षेत्रमा पर्ने रावाबेंसी गाउँपालिले रु ३८ करोड ५६ लाख ५६ हजार ८४३ को अनुमानित बजेटको नीति तथा कार्यक्रम ल्याएको छ । भौतिक पूर्वाधार र कृषिलाई प्राथमिकता दिएर आगामी आव २०८२/८३ को बजेट ल्याएको गाउँपालिका प्रमुख फटिककुमार श्रेष्ठले जानकारी दिनुभयो ।

दिप्रुङ चुइचुम्मा गाउँपालिकाले आगामी आर्थिक वर्ष २०८२/८३ का लागि रु ५६ करोड दुई लाख ६८ हजार ५८९ बजेट ल्याएको छ । पूर्वाधार विकास, शैक्षिक गुणस्तर अभिवृद्धि, कृषि क्षेत्रको आधुनिकीकरण, गुणस्तरीय स्वास्थ्य सेवा, खानेपानी, सरसफाइ तथा स्वच्छता व्यवस्थापन, भ्रष्टाचार नियन्त्रण, आन्तरिक रोजगारीमा जोड, लैङ्गिक तथा समावेशीकरण, सूचना प्रविधिमा आधारित सेवा प्रवाह, विपद् व्यवस्थापनलगायत क्षेत्रमा आधारित रहेर आगामी आवको नीति तथा कार्यक्रम निर्माण गरिएको गाउँपालिका प्रमुख लोकेन्द्र राईले जानकारी दिनुभयो ।

जिल्लाको उत्तरी क्षेत्रमा ऐंसेलुखर्क गाउँपालिकाले रु ४९ करोड ७० लाख ९३ हजार ८८ बजेट प्रस्तुत गरेको छ । भौतिक पूर्वाधार निर्माणका योजनालाई पहिलो प्राथमिकतामा राखेर वार्षिक नीति तथा कार्यक्रम निर्माण गरेर सार्वजनिक गरिएको गाउँपालिका प्रमुख गिरेन्द्रबहादुर राईले जानकारी दिनुभयो ।

बराहपोखरी गाउँपालिकाले रु ३८ करोड ४० लाख ५६ हजार ७७० बजेट ल्याएको छ । बजेट कार्यान्वयनलाई जिम्मेवार र जवाफदेही बनाउन आगामी आवबाट कार्यसम्पादन सम्झौता गर्नेगरी नीति तथा कार्यक्रम ल्याइएको गाउँपालिका प्रमुख सालिकराम बञ्जाराले जानकारी दिनुभयो ।

जन्तेढुङ्गा गाउँपालिकाले रु ४४ करोड ३७ लाख ३४ हजार बजेट सार्वजनिक गरेको छ । आयआर्जन र रोजगारी सिर्जना हुने मुख्य कृषि र पशुपालन भएको भन्दै निर्वाहमुखी कृषि प्रणालीबाट व्यवसायीकरणतर्फ उन्मुख गराउन विभिन्न कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने नीतिलाई निरन्तरता दिइएको गाउँपालिका प्रमुख अरुणादेवी राई ‘दिक्षा’ले जानकारी दिनुभयो ।

केपिलासगढी गाउँपालिकाले रु ५० करोड सात लाख ५९ हजार ३७३ बराबरको नीति तथा कार्यक्रम र बजेट सार्वजनिक गरेको छ । भौतिक पूर्वाधार विकास तथा कृषि उत्पादनलाई प्राथमिकतामा राखेर वार्षिक नीति तथा कार्यक्रम ल्याइएको गाउँपालिका प्रमुख समीर राईले जानकारी दिनुभयो ।

जिल्लाको सबैभन्दा सानो स्थानीय तह (पाँचवटा मात्रै वडा रहेको) साकेला गाउँपालिकाले आव २०८२/८३ का लागि रु ३९ करोड ३० लाख ३९ हजार ६५९ बजेट ल्याएको छ । गाउँसभामा गाउँपालिका प्रमुख रविप्रकाश राईले ‘नवजात शिशु बचत’ योजनालगायत नयाँ नीति तथा कार्यक्रम घोषणा गर्नुभएको थियो ।