Tag: जेनजी आन्दोलन

काठमाडौं । जेनजी आन्दोलनका क्रममा घाइते र मृतक परिवारप्रति सरकारको राहत, उपचार र पुनर्स्थापनमा चासो बढ्दो छ । आन्दोलनका क्रममा घाइते भएका व्यक्तिहरूका लागि सरकारले हालसम्म ४८ लाख ५८ हजार रुपैयाँ भैपरी खर्चबापत निकासा गरेको छ । मृतकका ५३ परिवारलाई भने १५ लाख रुपैयाँका दरले राहत तथा किरिया खर्च दिइएको छ ।

स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयको प्रारम्भिक प्रतिवेदन अनुसार प्रत्येक घाइतेलाई २० हजार रुपैयाँका दरले भैपरी खर्च दिइने निर्णयपछि गृह मन्त्रालयले पहिलो चरणमा झापा, मोरङ, सुनसरी, काठमाडौं, ललितपुर, कास्की, सुर्खेत, कैलाली र डडेलधुरामा रकम पठाइसकेको जनाएको छ । मन्त्रिपरिषद्ले असोज १२ गतेको बैठकमा घाइतेहरूलाई प्राविधिक समितिको वर्गीकरणका आधारमा राहत उपलब्ध गराउने निर्णय गर्दै तत्कालको लागि भैपरी खर्च दिने व्यवस्था गरेको थियो ।

घाइतेका लागि परिचयपत्र, क्लिनिक र हटलाइनको व्यवस्था
हालसम्म स्वास्थ्य मन्त्रालयले २,४२९ जना घाइतेको विवरण गृह मन्त्रालयमा बुझाइसकेको छ भने उनीहरूलाई सहज उपचारका लागि २,८७६ वटा परिचयपत्र वितरण गरिएका छन् । तीमध्ये ३८ वटा अस्पतालबाटै वितरण गरिएको छ । घाइतेहरूका लागि तोकिएका अस्पतालहरूमा ‘जेन–जी क्लिनिक’ सञ्चालनमा छन् । ती क्लिनिकमार्फत घाइतेको निःशुल्क उपचार भइरहेको छ । उनीहरूलाई निःशुल्क आवतजावतको व्यवस्था पनि मिलाइएको छ । थप उपचार तथा सहजीकरणका लागि हटलाइन र सम्पर्क व्यक्तिसमेत तोकिएको छ ।

स्वास्थ्य मन्त्रालयले घाइतेहरूको अवस्था हेरी दीर्घकालीन पुनस्र्थापनका लागि प्राविधिक समिति गठनको तयारीमा छ, जसमा घाइते प्रतिनिधिहरू पनि समावेश हुनेछन् । मन्त्रालयका अनुसार अहिलेसम्म एक अर्बभन्दा बढी रकम घाइतेको उपचारमा खर्च भइसकेको छ ।

मृतकका परिवारलाई १५ लाख राहत, केहीलाई हेलिकप्टरमार्फत शव व्यवस्थापन
गृह मन्त्रालयका अनुसार आन्दोलनका क्रममा ज्यान गुमाएका ५३ जना नेपाली नागरिकका परिवारलाई जनही १५ लाख रुपैयाँका दरले राहत वितरण गरिएको छ । तीमध्ये ४९ जनाले राहत प्राप्त गरिसकेका छन् भने बाँकी ४ जनालाई बुझाउने प्रक्रिया चलिरहेको छ । सरकारले मृतकका परिवारको अनुरोधअनुसार शव व्यवस्थापनका लागि दुर्गम क्षेत्रमा हेलिकप्टरमार्फत शव पुर्‍याएको छ । संखुवासभा, धनकुटा, सिरहा, सुनसरी र उदयपुरमा ६ जनाको शव हेलिकप्टरबाट सम्बन्धित परिवारको जिम्मा लगाइएको हो ।

स्मारक निर्माण र राष्ट्रिय शोक

शहीदको सम्मानमा सरकारले गत असोज १ गतेलाई राष्ट्रिय शोकको दिन घोषणा गर्दै सार्वजनिक बिदा दिएको थियो । त्यस दिन सरकारी कार्यालयहरूमा राष्ट्रिय झण्डा आधा झुकाइएको थियो । मन्त्रिपरिषद्ले काठमाडौं उपत्यकामा ‘जेनजी जागरण स्मारक पार्क’ निर्माण गर्ने निर्णय गरेको छ । यो कार्यको जिम्मा शहरी विकास मन्त्रालयलाई दिइएको छ, जसले प्रक्रिया अघि बढाइरहेको जनाएको छ ।

न्यायिक छानबिनका लागि आयोग गठन

आन्दोलनका क्रममा भएको दमन र क्षतिको निष्पक्ष छानबिन गर्न सरकारले पूर्वन्यायाधीश गौरीबहादुर कार्कीको अध्यक्षतामा न्यायिक आयोग गठन गरेको छ । आयोगलाई घटनाका सबै पक्षबारे विस्तृत जाँच गरी प्रतिवेदन पेश गर्ने जिम्मा दिइएको छ ।

मृतक संख्या र पहिचान

जेनजी आन्दोलनमा हालसम्म ७६ जनाको मृत्यु पुष्टि भइसकेको छ। तीमध्ये ५३ जना नेपाली नागरिक, १० जना कैदी (कारागारबाट भाग्ने क्रममा मृत्यु), १ जना विदेशी नागरिक र नेपाल प्रहरीका ३ जना छन् । अझै १२ जनाको पहिचान खुलेको छैन । सरकारले मृतकलाई शहीद घोषणा गर्ने प्रक्रिया अघि बढाएको छ । शहीद घोषणा प्रयोजनका लागि प्रहरी प्रतिवेदन र सम्बन्धित जिल्ला प्रशासन कार्यालयमार्फत प्रमाण संकलन भइरहेको छ ।

 

 

काठमाडौं । जेनजी आन्दोलन आपराधिक मानसिकता भएका व्यक्तिका कारण हिंसात्मक बनेको गृहमन्त्री ओमप्रकाश अर्यालले बताएका छन् । ७० औं प्रहरी दिवसको अवसरमा प्रहरी प्रधान कार्यालय नक्सालमा भएको कार्यक्रममा बोल्दै मन्त्री अर्यालले उक्त कुरा बताएका हुन् ।

‘आपराधिक मानसिकताका व्यक्तिहरूले आन्दोलनको आडमा नेपाल सरकारका महत्वपूर्ण प्रतिष्ठान, व्यापारिक प्रतिष्ठान, सार्वजनिक सेवा प्रदायक कार्यालयहरू तथा व्यक्तिका निजी सम्पत्ति समेतमा तोडफोड, आगजनी र लुटपाट गरी आन्दोलनलाई हिंसात्मक बनाए,’ मन्त्री अर्यालले भने । त्यस्तै सयौं प्रहरी कार्यालयमा आगजनी भएको पनि उनले बताएका छन् । ‘सवारी साधनहरु तोडफोड भए । हातहतियार तथा सुरक्षा उपकरणहरुको लुटपाट भयो । प्रहरीमाथि भौतिक आक्रमण पनि भयो तर नेपाल प्रहरी नागरिक स्पंदनमा बसेको संगठन हो भन्ने सत्य पनि हाल नागरिक सहभागितामा भएको मर्मत र पुनर्स्थापनाले पुष्टि गरेको छ’ मन्त्री अर्यालले भने ।

काठमाडौं । आफूलाई विदेशी समूह भन्दै जेनजी आन्दोलनका क्रममा भएका तोडफोड र आगजनीमा संलग्न रहेको आरोप लागेपछि टीओबी अर्थात् ‘द ओरिजिनल ब्रदर्स’ ले खण्डन गरेको छ । समूहका सल्लाहकार हाकिम गुरुङ उर्फ सुरेन्द्र गुरुङले आज (आइतबार) फेसबुकमा ‘टीओबी बाइकर्स ग्रुपको स्पष्टीकरण र अपिल’ जारी गरेका हुन् । उनले आफूहरू कुनै विदेशी नभई नेपालकै विविध जाति, समुदाय र पृष्ठभूमिका युवा सदस्यको समावेशी समूह भएको दाबी गरेका छन् ।

जसको उद्देश्य देशप्रति माया देखाउने, भ्रष्टाचार र अन्य अनियमितताविरुद्ध सचेतना जगाउने तथा शान्तिपूर्ण र कानुनी सीमाभित्र रहेर जनआवाज उठाउने भएको उनले उल्लेख गरेका छन् । यसै क्रममा गत भदौ २३ गते भएको जेनजीको शान्तिपूर्ण आन्दोलनमा सहभागी भएको तर भोलिपल्ट २४ गतेको तोडफोड र आगजनीमा आफ्नो समूह संलग्न नरहेको दाबी गुरुङले गरेका छन् ।

‘भाद्र २३ मा भएको आन्दोलनमा हामी शान्तिपूर्ण रूपमा सहभागी थियौं । भाद्र २४ मा आगलागी र तोडफोड भएको भन्ने समाचार फैलिएको छ । यसबारे हामी स्पष्ट पार्न चाहन्छौँ–उक्त घटनास्थलमा हाम्रा कुनै पनि सदस्यहरू उपस्थित थिएनन् र हाम्रो समूहले सो किसिमको हिंसात्मक वा गैरकानुनी गतिविधिमा संलग्न भएको छैन । हाम्रो समूहमा एउटा साथी छन्, जसको पूर्वज तिब्बती हुन् र जो आफ्नो संस्कृतिलाई गर्वका साथ प्रस्तुत गर्नु हुन्छ । उनलाई जातीय वृत्तान्त वा भेदभावको आधारमा लक्षित गरिनु निन्दनीय छ ।’

स्पष्टीकरणमा भनिएको छ, ‘उनी पनि पूर्ण नेपाली नागरिक हुन् र उनी वा हाम्रा अरू साथीहरूले देशको हानि गर्ने कुनै काम गरेको छैन । हाम्रो समूहमा धेरै जेनजी उमेरका युवा छन्, जो परिवर्तन, पारदर्शिता र जिम्मेवारीको पक्षमा आवाज उठाउँछन् । ती युवाहरूलाई अपमान र घरेलु राजनीतिक रंगहरूमा फसाएर मेटाउन खोज्नु गलत हो । हामी उहाँहरूको आवाजको सम्मान गर्दछौँ र तिनले उठाएका वैध चिन्ताहरूलाई ध्यानपूर्वक सुन्नु सबैको कर्तव्य हो ।’

उनले लेखेका छन्, ‘हामी सबै सञ्चारमाध्यम र सर्वसाधारणसँग विनम्र अनुरोध गर्दछौं कि समाचार वा सामाजिक सञ्जालमा कुनै पनि आरोप ओहोरदोहोर गर्नुअघि तथ्यको पुष्टि गरियोस् र प्रमाण प्रस्तुत गरियोस् । सत्य उजागर गर्न हामी कसैसँग पनि खुला संवाद र सहकार्य गर्न तयार छौं । महत्वपूर्ण सूचना : यदि कसैसँग तानाशाही, तोडफोड वा आगजनी गर्ने हाम्रो समूह वा हाम्रा सदस्यहरूमाथि ठोस प्रमाण (प्रमाणिक भिडिओ, तस्बिर, कागजात वा कानुनी दाबी) छ भने हामी ती प्रमाणको सामना गर्न र आवश्यक परे कानुनअनुसार सजाय भोग्न पूर्ण रूपमा तयार छौं । सत्यसिद्ध भएपछि कानुनले जे माग्छ, हाम्रा लागि स्वीकार्य हुनेछ । तर अनावश्यक आरोप, असत्य प्रचार र जातीयद्वेषजन्य टिप्पणीबाट हामी आफ्नो सुरक्षा र बौद्धिक सम्मानको लागि कानुनी तथा सामाजिक उपायहरू लिन बाध्य हुनेछौं । हामी फेरि दोहोर्‍याएर भन्छौं–टीओबी समूह शान्तिपूर्ण, जिम्मेवार र समावेशी छ । हाम्रो लक्ष्य मात्र देशको भलो, पारदर्शिता र समाजिक न्याय हो । कृपया अफवाह नफैलाउनु होला र तथ्यमा आधारित जानकारी लिनुहोस् ।’ र्‍यापर तथा कलाकार गुरुङ हाकिम इन्टरटेनमेन्ट नामक म्युजिक कम्पनीका सञ्चालक पनि हुन् । यसैबीच ‘हामी नेपाल’ का संयोजक सुदन गुरुङले भने उक्त समूहलाई आफूले आन्दोलनमा नबोलाएको बताएका छन् ।

 

 

 

काठमाडौं । भदौ २३ र २४ गते नेपालका सडकमा उत्रिएको ‘जेनरेशन जस्टिस (जेनजी)’ आन्दोलनले तत्कालीन ओली सरकारलाई ३६ घण्टामै घुँडा टेकाउन बाध्य पारेर विश्वमै दुर्लभ राजनीतिक घटनाको उदाहरण बन्यो । तर एक महिनापछि, यही ऐतिहासिक आन्दोलन आज आफ्नै छायाँमा अल्मलिएको देखिन्छ—आरोप, गुटबन्दी, परिचालन र रहस्यका कुहिरोभित्र हराइरहेको छ ।

कहाँबाट सुरु भयो ? कहाँ पुग्यो ?
सामाजिक सञ्जालमाथिको प्रतिबन्ध, भ्रष्टाचारविरुद्धको आक्रोश र सरकारको अकर्मण्यताविरुद्ध आवाज बनेर उठेको जेनजी आन्दोलनले पूर्व प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको सरकार अपदस्त गरायो । आन्दोलनको दबाबमा बनेको पूर्व प्रधानन्यायाधीश सुशीला कार्कीको नेतृत्वमा अन्तरिम सरकार पनि आज प्रश्नहरूको घेरामा छ । दावी गरिएको थियो, ‘यो जनताको आवाज हो’, तर आज त्यही जनताले प्रश्न गरिरहेका छन्, ‘यी नेताहरू को हुन् ? प्रतिनिधि कसरी बने ? र के साँच्चै यिनले हाम्रो चाहना बुझे ?’

‘असली’ र ‘नक्कली’ जेनजी : आन्दोलनभित्रको आन्दोलन
आजको वास्तविकता के हो भने, जेनजी नाममा विभिन्न गुटहरू देखा परेका छन् ।
–सुदन गुरुङ
–मीराज ढुंगाना
–प्रवेश दाहाल
यी पात्रहरू कहिले प्रधानमन्त्रीसँग त कहिले राष्ट्रपतिसँग वार्तामा छन् । तर उनीहरूको ‘अधिकार’ प्रति प्रश्न उठिरहेको छ, ‘यी असली प्रतिनिधि हुन् कि स्वघोषित अगुवा ?’ त्यहींबेला, आफैंलाई ‘असली जेनजी’ बताउने अन्य समूहहरू राष्ट्रपतिको निवासअगाडि नाराबाजी गरिरहेका छन् ।

सडकको आगोभित्र ‘टीओबी’ को सन्दिग्ध छायाँ
पत्रकार दिवाकर शाहले आफ्नो च्यानल ‘एचटीपी खबर’ मार्फत ल्याएको रिपोर्टले आन्दोलनमा देखिएको अर्को रहस्य उजागर गर्‍यो–२३-२४ गतेको आन्दोलनमा हिंसा र आगजनी गर्नेहरू टीओबी (TOB) लेखिएको कालो टिसर्टमा थिए र उनीहरू सम्भावित बाह्यबाट परिचालित समूह हुन सक्ने शंका उनले सार्वजनिक गरे ।

यसलाई नेकपा एमाले निकट नेता समिक बडालले समर्थन गर्दै जेनजीका चर्चित पात्र सुदन गुरुङको टीओबीसँग सम्बन्ध रहेको दाबी गरेका छन् । बडालले फेसबुकमार्फत लेखे, ‘तपाईंको हातको ट्याटु र पत्रकार दिवाकर शाहले सार्वजनिक गरेको लोगोले त्यो बोलीको असलियत प्रष्ट देखाएको छ… भ्रम सिर्जना गरेर युवाको भावनामाथि खेलवाँड नगर्नुहोस् ।’

टीओबी टिसर्टबारे सुदन गुरुङको प्रश्न : त्यो भिडिओमा म कहाँ छु ?
सरकारसँगका वार्तामा जेनजीका तर्फबाट सक्रिय ‘हामी नेपाल’ संस्थाका संयोजक सुदन गुरुङले आफ्नो समूहलाई विदेशी शक्ति र ‘फ्रि तिब्बत’ आन्दोलनसँग जोडेर बदनाम गर्न खोजिएको भन्दै यस्तो भ्रममा नपर्न आग्रह गरेका छन् । हालैको जेनजी आन्दोलनका क्रममा केही युवाले लगाएको कालो टिसर्टमा ‘टीओबी’ (TOB) लेखिएको तस्बिर-भिडिओ सामाजिक सञ्जालमा भाइरल गराइएको छ । टीओबीको पूर्ण रूप द ओरिजिनिल ब्रदर्स (The Original Brothers) हो । यो बाइकर्स ग्रुप हो । उनीहरूले विभिन्न स्थानमा दान तथा सामाजिक काम गर्ने गरेका छन् । सुरुमा उनीहरूको नाम ‘टिबेटियन ओरिजिनल ब्लड’ थियो ।

त्यो ‘टीओबी’ समूहमा आफू र आफ्नो संस्थालाई जोडेर समाजमा भ्रम फैलाउन खोजिएको भन्दै गुरुङले भिडिओ सन्देश जारी गरी स्पष्टीकरण दिएका छन् । ‘अब चाहिँ अत्ति नै भयो । यो खुट्टा तान्ने प्रवृत्ति हाम्रो नेपाली समाजबाट कहिले हट्ने भएन । अहिले फेरि नयाँ ट्रेन्ड आएको छ । साइबर सेनाको टीओबीसँग हामीलाई बदनाम गर्न । ..फेरि मान्छेहरूले पत्याइरहेका छन् । ए यस्तो रे, उस्तो रे । हामी कतिसँग लड्ने ? नेतासँग लड्ने कि भ्रष्टाचारविरुद्ध लड्ने कि ? यो यो फेक न्युजविरुद्ध लड्ने कि ? हाम्रो टिम मिलाउन लड्ने कि ? कति कुरामा चाहिँ हामी लड्नु पर्ने ?

उनले भनेका छन्, ‘मलाई देखाउनु पर्‍यो कि त्यो भिडिओमा मचाहिँ कहाँ छु ? मैले बोलाएको हो भने त्यो प्रुफ कहाँ छ ?..त्यो भिडिओमा त देखिँदैन त ? अनि यसलाई हामीले बोलाएको भनेर साइबर सेनाको नयाँ स्टाइल ! हामी फेरि पत्याइ दिने ! हामी पढे लेखेका छैनौं ? सत्य र असत्य, झुट हामी पहिचान गर्न सक्दैनौं ? यसो बुझ्न सकिन्छ नि हैन ? यसमा त यो मान्छे छैन, किन यिनीहरूले यस्तो गरेको होला ? भनेर बुझ्न त सक्छौं नि, हामी त पढे लेखेका मान्छे छौं।’

एनजीओ नियन्त्रित सरकार ? उठेका छन् गम्भीर प्रश्न
जेनजीको आन्दोलनबाट बनेको अन्तरिम सरकारप्रति पनि टिप्पणी र आलोचना सुरु भएको छ । ‘हामी नेपाल’ नामक संस्थाबाट सक्रिय सुदन गुरुङमाथि तिब्बतीयन फण्डमार्फत् परिचालित भएको आरोप समेत लागिरहेको छ । यिनै कारण अहिले सर्वसाधारणदेखि विश्लेषकहरूसम्म ‘सरकार कहीं एनजीओको इशारामा त चलिरहेको छैन ?’ भन्ने प्रश्न गरिरहेका छन् ।

७४ जनाको बलिदानीको मूल्य : आन्दोलनको उद्देश्य बिर्सिने खतरा ?
जेनजी आन्दोलनले ७४ जना युवाको ज्यान लियो । उनीहरूको बलिदानीले सरकार परिवर्तन गर्‍यो, तर आज पीडित परिवार न्याय खोज्दैछन्—माग सुनिएको छैन । यो आन्दोलनले भ्रष्टाचार, दमन र सञ्जाल नियन्त्रणविरुद्ध आवाज उठाएको थियो, तर अहिले शक्ति र पहिचानको लडाइँमा लिप्त भएको देखिँदैछ । नेताहरू एक आपसमा ‘तँ नक्कली, म असली’ भन्न थालेका छन् ।

विश्वमै प्रशंसित आन्दोलन, तर भित्रैदेखि भाँचिएको संरचना
जेनजी आन्दोलनले विश्वभर चर्चा बटुल्यो । तर अहिले नेपालमै यसको नैतिक अधिकार, नेतृत्वको पारदर्शिता र उद्देश्यकै बारेमा गम्भीर विवाद छ । ‘यो आन्दोलनले देशलाई उज्यालो देखायो कि अँध्यारोमा धकेल्यो ?’, यो प्रश्न अहिले हरेक नेपालीको मनमा उठिरहेको छ ।

जेनजीको भविष्य कुन मोडमा छ ?
एक यथार्थ के हो—जनताको भावना, आक्रोश र बलिदानी साँचो हो । तर नेतृत्व अस्पष्ट हुँदा, उद्देश्य कमजोर हुँदा, र गुटबन्दी हावी हुँदा त्यो आन्दोलन संघर्ष होइन, षड्यन्त्रमा बदलिन सक्छ ।
अब पनि समय छ —
–नेतृत्व पारदर्शी बनोस् ।
–पीडितलाई न्याय मिलोस् ।
– ‘जेनजी’ नाममा शक्ति प्रदर्शन होइन, सुधार होस् ।
नत्र, इतिहासले लेख्नेछ–नेपालमा एउटा युगान्तकारी आन्दोलन भयो… तर त्यो आन्दोलन आफैले आफैलाई हरायो ।

 

काठमाडौं । जेनजी आन्दोलनका प्रतिनिधिहरुले आगामी फागुन २१ गते हुने प्रतिनिधिसभा सदस्य निर्वाचनमा भाग लिन राजनीतिक दललगायत सबै तह र तप्कालाई आह्वान गरेका छन् ।

राष्ट्रपति भवन शितलनिवासमा प्रधानमन्त्री सुशीला कार्की र मन्त्रिपरिषद्का सदस्यहरुसँग छलफलपछि सञ्चारकर्मीसँग कुराकानी गर्दै उनीहरुले निर्वाचनमा सबै दललाई भाग लिन आग्रह गरेका हुन् । संसदीय अभ्यासमा रहेका पूराना दलहरु निर्वाचनमा भाग नलिए चुनाव नहुने अवस्था हुने भएकाले पनि घोषित निर्वाचनलाई सदुपयोग गर्नुपर्छ भन्ने आफूहरुको मान्यता रहेको बताए ।

जेनजी आन्दोलनका प्रतिनिधि मिराज ढुङ्गानाले निर्वाचन लोकतान्त्रिक प्रक्रिया भएकाले निर्वाचनमार्फत जनप्रतिनिधिको चयन हुने हुँदा स्वच्छ, स्वतन्त्र र निष्पक्ष निर्वाचन होस् भन्ने आफूहरुको चाहना रहेको बताए ।

‘निर्वाचनमा सबै दलहरु आइदिनुहोस्, यो लोकतान्त्रिक प्रक्रिया हो, कसैले रोक्न सक्दैन, सबैले भाग लिन पाउनु हुन्छ, अधिकार छ, जनताले छाने भने जो तपाईं नै निर्वाचित हुनुहोला, निर्वाचनमार्फत नयाँ शक्ति पनि उदाउन सक्छ, निष्पक्ष प्रतिष्पर्धा हुन्छ सबै जना आउनुहोस्, उनले भने । ढुङ्गानाले वर्तमान मन्त्रिपरिषदमा सडक आन्दोलनलाई उचाइमा पुर्‍याउन योगदान दिनेलाई समावेश गर्नुपर्छ भन्ने आफूहरुको स्पष्ट धारणा रहेको बताएका छन् ।

राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलको आह्वानमा शुक्रबार अघिल्लो संसदमा प्रतिनिधित्व गर्ने राजनीतिक दलका नेताहरु र सरकारबीच आगामी निर्वाचनका बारेमा छलफल भएको थियो । उक्त छलफलमा राजनीतिक दलका तर्फबाट चुनावका लागि शान्ति सुरक्षालगायत उपयुक्त वातावरण हुनुपर्ने धारणा व्यक्त भएको थियो भने सरकारकातर्फबाट राजनीतिक दलहरुलाई चुनावमा भाग लिन आग्रह गरिएको थियो ।

काठमाडौं । जेनजी आन्दोलनमा ज्यान गुमाएका १९ वर्षीय श्रीयम चौलागाईंका पिता गणेशप्रसाद चौलागाईंले शहीद परिवारलाई संगठित हुन आह्वान गरेका छन् । उनले शहीद परिवारका सबै सदस्यहरूलाई एकजुट भई साझा आवाज उठाउन आग्रह गरेका हुन् ।

‘अब हामी शहीद परिवारका सबै सदस्यहरू एक ठाउँमा जम्मा हुनुपर्छ,’ चौलागाईंले भने, ‘हामीले सबैको पीडा सुनौं, छलफल गरौं र एउटा समिति गठन गरौं । कोही सक्षम व्यक्ति छन् भने नेतृत्व गरौं, तर न त जेनजीको पछि लागौं, न सरकारको ।’

उनका अनुसार अबको आन्दोलन वा मागहरूको नेतृत्व शहीद परिवार आफैले सम्हाल्नु पर्छ । ‘हामी आफैंले तय गरौं कि हाम्रो माग के हो, त्यसपछि सिंहदरबार जाऔं, मन्त्रीहरूलाई भेटौं, अनि हाम्रो आवाज राखौं । सरकारले नसुने सिंहदरबार अगाडि धर्ना बस्न तयार हौं,’ उनले भने ।

चौलागाईंले अहिलेको सरकारलाई अघिल्ला सरकारहरूसँग तुलना गर्दै भने, ‘सरकारले शहीदको आवाज सुन्दैन, अन्तरिम सरकार पनि पहिलेको जस्तै हो ।’ उनले जेनजी आन्दोलनको नेतृत्व सम्बन्धी अन्योल हटाउन पनि आग्रह गरे । ‘पहिलो नम्बरमा स्पष्ट हुनुपर्छ, जेनजीको आधिकारिक नेतृत्व को हो ? त्यो जेनजीले नै स्पष्ट पार्नुपर्छ,’ चौलागाईंले भने ।

उनले थपे, ‘अब देश बनाउने काम सबै मिलेर गरौं । युवाहरूले रोजगार पाउनुपर्छ । तर सरकारको पहिलो प्राथमिकता शहीद परिवार हुनुपर्छ। जसको रगत बग्यो, पहिला उनीहरूलाई खुसी बनाउनु सरकारको कर्तव्य हो ।’

चौलागाईंले असोज १८ गते शनिबार बिहान १० बजे शहीद परिवारका तर्फबाट सिंहदरबार जाने कार्यक्रम रहेको जानकारी पनि दिए । सबै शहीद परिवारका प्रतिनिधिहरूलाई पनि सिंहदरबार अगाडि भेला हुन उनले आग्रह गरेका छन् ।

गणेशले अब शहीद परिवारहरूका तर्फबाट सरकारलाई दबाब सिर्जना गर्न संघर्षका कार्यक्रमहरू आयोजना गर्ने बताए । उनले भने, ‘शहीदहरूको सपना पूरा गराउन कसैले साथ नदिए एक्लै भए पनि लड्ने छु । एउटा भएको सन्तान पनि गुमेपछि मेरो के नै रह्यो र ? छातीमा गोली थापेर भए पनि लड्छु ।’

आफ्नो छोरा शहीद भएपछि बाथरुममा पसेर घण्टौंसम्म रोएको बताएका उनले श्रीयम वानेश्वरको सिभिल अस्पताल अगाडिको सडकमा बसेर शान्तिपूर्ण आन्दोलन गर्दैगर्दा प्रहरीले गोली बर्साएको सुनाए । ‘मेरो छोरा सरहका युवाहरूलाई गोली हान्न लगाउने त्यसबेलाका सरकारका प्रधानमन्त्री, गृहमन्त्रीलगायतलाई पहिले पक्राउ गरेर जेलमा हालेर मात्र छानबिन आयोग बनाउनु पर्छ । ती सबै पशु हुन् । यिनीहरूले देशको माया गर्दैनन्, भाषणमा मात्र माया गर्छन् ।’

इटहरीमा जन्मिएका श्रीयम परिवारसहित काठमाडौंको पेप्सीकोला बस्दै आएका थिए । ग्लोबल कलेज अफ म्यानेजमेन्टमा कक्षा १२ (म्यानेजमेन्ट) अध्ययनरत थिए । उनी परिवारको एक्लो छोरा थिए । बुबा–आमाको बुढेसकालको सहारा थिए ।

जनकपुरधाम । जेनजीको आन्दोलनमा मधेस प्रदेशका ९० वटा प्रहरी र २०७ वटा सरकारी कार्यालयमा भएको तोडफोड र आगजनीबाट रु सात करोड ३१ लाख २२ हजार बराबरको क्षति भएको छ ।

क्षतिग्रस्त सबै कार्यालय मर्मतसम्भारपछि सञ्चालनमा आएका छन्भने आन्दोलनबाट विस्थापित प्रहरी पनि काममा फर्किएका छन् । मधेस प्रदेश प्रहरी कार्यालयका अनुसार आन्दोलनकारीले रु दुई करोड छ लाख ७८ हजार तीन सय ८० मूल्य बरावरका सवारी साधन जलाएका छन् ।

काठमाडौं । जेनजी आन्दोलनमा घाइते भएका थप एक जना प्रदर्शनकारीको मृत्यु भएको छ । नुवाकोट पञ्चकन्या गाउँपालिका–२ का ३६ वर्षीय लक्ष्मण राईको आज बिहान पौने २ बजे ट्रमा सेन्टरमा उपचारका क्रममा निधन भएको हो । गत असोज २४ गतेको प्रदर्शनमा भाग लिँदै गर्दा बालाजु क्षेत्रमा राईको टाउकोमा गोली लागेको थियो ।

त्यसपछि उनलाई तत्काल ट्रमा सेन्टर ल्याएर आइसियूमा उपचार भइरहेको थियो । जिल्ला प्रहरी परिसर काठमाडौंका प्रवक्ता एसपी पवन भट्टराईले राईको मृत्यु भएको पुष्टि गरेका छन् । यससँगै जेनजी आन्दोलनका क्रममा ज्यान गुमाउनेको संख्या ७६ पुगेको छ । तीमध्ये १० जना कैदीबन्दी रहेको पनि प्रहरीले जनाएको छ ।

काठमाडौं । सरकारले जेनजी आन्दोलनमा घाइते भएकाहरूको पहिचानका लागि परिचयपत्र वितरण गर्ने निर्णय गरेको छ । सोमबार बसेको मन्त्रिपरिषद् बैठकले जेनजी आन्दोलनका घाइतेलाई परिचय पत्र वितरण गरिने र जेनजी क्लिनिकमार्फत सहज उपचार उपलब्ध गराउने निर्णय गरेको हो ।

सञ्चार तथा सूचना प्रविधिमन्त्री जगदिश खरेलका अनुसार घाइतेहरूलाई राहत उपलब्ध गराउन प्राविधिक समिति पनि बनाइएको छ । प्राविधिक समितिले घाइतेहरूको वर्गीकरण गर्ने र सोही आधारमा राहत वितरण पनि गरिने मन्त्री खरेलले जानकारी दिएका छन् । त्यस्तै जेनजी क्लिनिकमार्फत सहज र निशुल्क उपचारका लागि फोकल पर्सन तोक्ने निर्णय पनि भएको छ ।

त्यस्तै सरकारले ऊर्जामन्त्री कुलमान घिसिङको भारत भ्रमण स्वीकृत गर्ने निर्णय गरेको छ । त्यस्तै प्रधानमन्त्रीको मुख्य सल्लाहकारमा अजयभद्र खनाल र जनसम्पर्क सल्लाहकारमा गोविन्द नारायण तिमल्सिना नियुक्त भएका छन् । सरकारले मुग्लिङनदेखि आँबुखैरेनीसम्म हालको राजमार्गको समानन्तरको सडकको रेखाङ्कन स्वीकृत गरेको छ ।

प्रवक्ता खरेलका अनुसार मुग्लिनदेखि आँबुखैरेनीसम्म हालको राजमार्गको समानन्तरको मुग्लिङ बजारको पारी पट्टी त्रिशूली किनार गोरखातर्फदेखि मर्स्याङ्दी नदीको बायाँ किनार हुँदै मस्र्याङ्दी विद्युत गृहको पारीपट्टी गोरखातर्फसम्म थप सडकको रेखाङ्कन स्वीकृत गरेको हो । सडकको केन्द्र रेखाबाट दायाँ बायाँ १५—१५ मिटर गरी ३० मिटरको सडकको मापदण्ड स्वीकृत गर्ने निर्णय भएको छ ।

 

काठमाडौं । जेनजी आन्दोलनको दोस्रो दिन भदौ २४ गते सिंहदरवार, सर्वोच्च अदालत लगायत सरकारी कार्यालय तोडफोड गर्नेहरूलाई पक्राउ नगर्न प्रहरीलाई दबाब दिइएको छ । जेनजी आन्दोलनमा तोडफोड, लुटपाट र आगजनी गर्नेहरूको फोटो, भिडियो संकलन गर्दै प्रहरीले कारबाहीमा ल्याउन थालेपछि पक्राउ नगर्न गृह मन्त्रालयले दबाब दिएको हो ।

गृहमन्त्री ओमप्रकाश अर्यालले प्रहरी महानिरीक्षक चन्द्रकुवेर खापुङलाई यस्तो दबाब दिएको खुलेको छ । ‘काठमाडौंबाट प्रहरीले तोडफोड लुटपाटमा संलग्न एक सयभन्दा बढी पक्राउ गरेपछि यस्तो दबाब आयो,’ प्रहरी प्रधान कार्यालय स्रोतले भन्यो ।

प्रहरीले आफैबाट लुटिएका हतियार खोज्नुपर्ने बाध्यता रहेका कारण शंकास्पद व्यक्तिहरू पक्राउ गरिरहेको छ । जेल र हिरासतबाट भागेका कैदीबन्दी तथा थुनुवाहरूले आक्रमण गरेको आशंकामा पनि प्रहरीले पक्राउ गरिरहेको छ । महाराजगञ्ज वृत्तमा डिएसपी भन्दै मारिएका प्रहरी जवानको हत्यामा संलग्नलाई प्रहरीले पक्राउ गरिसकेको छ ।

प्रहरी कार्यालयमा आगो लगाउनु पर्छ भनेर बोल्नेलाई पनि सामाजिक सञ्जालमा आएका भिडियो हेर्दै प्रहरीले धमाधम कानुनी दायरामा ल्याइरहेको अवस्थामा गृह मन्त्रालयले जेनजीको आन्दोलनमा सहभागी भएकाहरूलाई दुःख दिनु हुँदैन भन्दै पक्राउ नगर्न निर्देशन दिएको प्रहरी स्रोतले जनाएको छ ।

यही विषयलाई लिएर गृह मन्त्रालयले विज्ञप्ति पनि जारी गरेको देखिन्छ । मन्त्रालयले जेनजी आन्दोलनको न्यायिक छानबिन आयोग बनेकाले त्यसको आधारमा मात्रै कारबाही गर्नुपर्ने भन्दै विज्ञप्ति जारी गरेको छ । जसले गर्दा अहिले पक्राउ परेका केही व्यक्तिहरू पनि छुटिसकेको स्रोतको दाबी छ ।

लुटिएका प्रहरीको बर्दी लगाएर रामरमाइलो गरिरहेका व्यक्तिहरूको अनेक भिडियो सामाजिक सञ्जालमा छ्यापछ्याप्ती भइरहेको छ । त्यस दिन आन्दोलनकारीको भिडमा मिसिएर एक बर्खास्त प्रहरी जवान पनि प्रहरी कार्यालयमा आगो झोस्दै हिँडेका थिए । उनीहरूको गतिविधि प्रहरीलाई टुलुटुलु हेर्न बाध्य पारिएको छ ।

काठमाडौं । जेनजी आन्दोलनका क्रममा आगजनी गरिएको घरसँगै जल्दा गम्भीर घाइते भएकी पूर्व प्रधानमन्त्री झलनाथ खनालकी पत्नी रवीलक्ष्मी चित्रकारलाई थप उपचारका लागि भारतको नयाँ दिल्ली लगिएको छ । स्वास्थ्यमा पूर्ण सुधार नभएपछि चित्रकारलाई थप उपचारको लागि सोमबार राति नौ बजे भारत लगिएको एकीकृत समाजवादीकी नेतृ आरती लामाले जानकारी दिइन् ।

पत्नीको उपचारको लागि नेता खनाल आफै भारत गएका छन् । चित्रकारको अपोलो अस्पतालमा थप उपचार हुनेछ । ‘हिजो दिउँसै उहाँलाई लैजाने तयारी थियो,’ लामाले सुनाइन्, ‘तर, पासपोर्टसहितका डकुमेन्ट पनि आगोमा जलेका थिए । त्यसको प्रोसेसको लागि हिजो दिनभरि थप बस्नु पर्‍यो । राति मात्रै उहाँहरू उता जानु भएको हो ।’

कीर्तिपुरस्थित बर्न अस्पतालमा उपचारको क्रममा चित्रकारको देब्रेहात काटिएको थियो । भदौ २४ गते जेनजी आन्दोलनकारीले घरमा आगो लगाउँदा उनी घरसँगै जलेर गम्भीर घाइते भएकी थिइन् । बर्न अस्पतालको आईसीयूमा लामो सयम राखेर उपचार गरेपछि उनको स्वास्थ्यमा केही सुधार भएको थियो । तर, उपचारकै क्रममा फेरि निमोनियाको संक्रमण फैलिन थालेको थियो । ७० वर्षकी चित्रकारको शरीरको १७ प्रतिशत भाग जलेको चिकित्सकले बताएका छन् ।

काठमाडौं । जेनजी आन्दोलनका क्रममा सिंहदरबार जलिरहँदा पनि काठमाडौँ महानगरपालिकाले दमकल नपठाएको भन्ने कुरा गलत भएको महानगर प्रहरी प्रमुख राजुनाथ पाण्डेले दाबी गरेका छन् । आज (बिहीबार) पत्रकार सम्मेलन गरी उनले आफूहरूले आगो निभाउन सक्दो प्रयास गरेको जिकिर गरेका हुन् ।

‘महानगरपालिकाले दमकल परिचालन गरेन भन्ने कुरा गलत हो’, उनले भने । तर आगो लाग्ने बित्तिकै दमकल सिंहदरबार लाने परिस्थिति नभएका कारण केही ढिला भएको उनले जानकारी दिएका छन् । ‘सिंहदरबारमा हामीले पाँच वटा दमकल परिचालन गरेका थियौँ’, उनले भने, ‘सिंहदरबार, अदालत साझा सम्पत्ति हाम्रो प्राथमिकतामा थियो ।’

काठमाडौं । जेनजी आन्दोलनपछि ‘हेलो सरकार’ मा धेरैजसोले फोन गरेर सुरक्षा माग गरेको पाइएको छ । कतिपयले भने अन्तरिम सरकारमा विभिन्न व्यक्तिलाई मन्त्री बनाउन पर्‍यो पनि भन्ने गरेका छन् । ‘अधिकांशको सुझाव, गुनासा र मागहरु अहिलेको पछिल्लो घटनाक्रमसँग सम्बन्धित छन्,’ स्रोतले भन्यो, ‘प्रहरी चौकी स्थापना गर्नुपर्‍यो, शान्ति सुरक्षा चाहियो भन्नेदेखि फलानालाई मन्त्री बनाउनु पर्‍यो भन्नेहरु पनि छन् ।’

जेनजी युवा आन्दोलनको क्रममा जनताका गुनासो सुन्ने ‘हेलो सरकार’ पनि प्रभावित भएको छ । सिंहदरबार जल्दा हेलो सरकारको कार्यालय पनि जलेको थियो । कम्प्युटर लगायतका उपकरणहरु जलेकाले हाल हेलो सरकारको सेवा प्रभावित भएको छ । तर आजबाट नयाँ प्रधानमन्त्री कार्यालयबाट सेवा सुरु गर्ने तयारी छ । हेलो सरकारको फोन नम्बर ११११ सेवा आजबाट सुरु गर्ने तयारी रहेको त्यहाँ कार्यरत अधिकृत कुलप्रसाद भट्टराईले जानकारी दिए।

‘हेलो सरकारको सबै काम अनलाइन सिस्टमबाट हुन्थ्यो तर सबै जलेर एउटा मोबाइल मात्र बाँकी छ,’ अधिकृत भट्टराईले भने, ‘आजबाट चारवटा एकको फोन सेवा सुरु गर्ने तयारीमा छौं ।’ हेलो सरकारको मोबाइल आफूले नै बोकेकाले अहिले त्यो मात्र बचेको उनले बताए । त्यो मोबाइल नम्बरमा फोन आउने र ह्वाट्सएपमा म्यासेज आउने क्रम भने जारी छ ।

काठमाडौं । सरकारले जेनजी आन्दोलनका मारिएकाहरुको सम्मानमा राष्ट्रिय झण्डा झुकाउने र शोक दिवस मनाउने भएको छ । गृहमन्त्री ओमप्रकाश अर्यालले पदभार ग्रहण गरे लगत्तै उक्त निर्णय गरेका हुन् ।

यो निर्णयलाई अब मन्त्रिपरिषद्को बैठकबाट औपचारिकता दिइनेछ । कहिले शोक दिवस मनाउने भन्ने निर्णय मन्त्रिपरिषद्ले तय गर्ने जनाएको छ । यस्तै मृतकका परिवारलाई काजकिरिया खर्चका लागि तत्काल एक लाख रुपैयाँ उपलब्ध गराउने निर्णय पनि गृहमन्त्री अर्यालले गरेका छन् ।

काठमाडौं । जेनजी आन्दोलनमा ज्यान गुमाएका ५५ जनामध्ये हालसम्म ४१ जनाको मात्रै सनाखत भएको छ । यही भदौ २३ र २४ गते भएको आन्दोलनका क्रममा घाइते भएका थप चार जनाको पनि मुत्युसँगै ज्यान गुमाउनेको संख्या ५५ पुगेको नेपाल प्रहरीका प्रवक्ता विनोद घिमिरेले जानकारी दिए । आन्दोलनका क्रममा झण्डै एक हजार पाँच सय घाइते भएका छन् ।

आन्दोलनमा जेनजी युवा, प्रहरी, कैदी र सर्वसाधारण गरेर कुल ५५ जनाको मृत्यु भएको हो । जेनजीतर्फ २१ जना, कैदी नौ जना, प्रहरीतर्फ तीन जनाको आन्दोलनको क्रममा मृत्यु भएको प्रहरीले जनाएको छ । आन्दोलनका क्रममा अन्य १८ जनाको भने आगलागीमा परेर, करेन्ट लागेरसहितका कारणले मारिएका छन्। कतिपय घाइतेको अवस्था गम्भीर रहेकाले मृत्यु हुनेको संख्या अझै बढ्न सक्ने अनुमान छ ।

टिचिङ अस्पतालमा १८ शवको पोस्टमार्टम
त्रिवि शिक्षण अस्पताल (टिचिङ अस्पताल)का फरेन्सिक विभाग प्रमुख डा. गोपाल चौधरीका अनुसार अस्पतालमा अहिलेसम्म आएका ४० मध्ये १८ वटा शवको मात्रै पोस्टमार्टम भएको छ । त्यसमध्ये १४ शव मृतकका परिवारलाई शव हस्तान्तरण गरिएको छ । पोस्टमार्टम भएका अन्य चार शव लिन परिवारका सदस्य नआएकाले हस्तान्तरण भएको छैन । हस्तान्तरण गरिएका १४ शवमध्ये प्रहरीतर्फका तीन छन् । पोस्टमार्टम भएका ११ जना जेनजीसहित १४ वटा शव परिवारका सदस्यले लगेका छन् ।

यी सनाखत भएका ४१ जना

जेनजी आन्दोलनमा ५५ जनाको मृत्यु भए पनि अहिलेसम्म ४१ जनाको मात्रै सनाखत भएको नेपाल प्रहरीका प्रवक्ता विनोद घिमिरेले जानकारी दिए । श्रीयम चौलागाई, आयुष थापा (नेपालगन्ज), सुलभराज श्रेष्ठ (बाँके), बुद्धिबहादुर तामाङ (कीर्तिपुर), गौरव जोशी (धनगढी), सन्तोष विक (उदयपुर), ईश्वरबहादुर अधिकारी (वनस्थली, काठमाडौँ), योगबहादुर श्रेष्ठ (सिन्धुपाल्चोक) को सनाखत भएको छ । उनीहरुको ट्रमा सेन्टरमा मृत्यु भएको हो ।
त्यस्तै साजन राई (धरान) को नेपाल कोरिया मैत्री अस्पताल र गोपाल सेढाईं (झापा) को बीएन्डसी अस्पतालमा मृत्यु भएको छ ।

यस्तै रसिद खतिवडा, छत्रमान कुसुमी (धनकुटा), राजेशसिंह गोला (भारतीय नागरिक), अनिश पराजुली (गोरखा), सन्तोष राई (उदयपुर), अर्जुन भट्ट (गोरखा), धीरज श्रेष्ठ (काठमाडौँ), देवबहादुर सुवेदी (सर्लाही), उमेश महत (सिन्धुपाल्चोक), प्रवीण गुरुङ (सङ्खुवासभा), निकिता गौतम (चितवन), अविशेक चौलागाईं (दोलखा), विजय चौधरी (सिरहा), महेन्द्र परियार (काठमाडौँ) को पनि सनाखत भएको छ ।

उनीहरुको त्रिवि शिक्षण अस्पतालमा मृत्यु हो । त्यस्तै पारुहाङ उथुमी राई (धनकुटा), निश्चिल सारूमगर (अर्घाखाँची), विमल भट्ट (गोरखा) को सिभिल अस्पतालमा मृत्यु भएको प्रहरीले जनाएको छ । सौरभकिशोर श्रेष्ठ र सुसन बोहरा (बझाङ) को केएमसी अस्पताल सिनामंगलमा मृत्यु भएको हो । विनोद महर्जन (ललितपुर), दिलनारायण तामाङ (काभ्रे), योगेन्द्र न्यौपाने (भक्तपुर) को एभरेस्ट अस्पताल काठमाडौँमा मृत्यु भएको प्रहरीले जनाएको छ ।

यस्तै अभिशेक श्रेष्ठ (इटहरी), मोहन सरदार (इटहरी) को बिपी अस्पताल धरानमा मृत्यु भएको छ । प्रहरी सहायक निरीक्षक मिलन राय र प्रहरी जवान उत्तम थापाको प्रहरी अस्पताल काठमाडौँमा मृत्यु भएको हो । त्यस्तै प्रहरी सहायक हबल्दार अमृत गुरुङको बीएन्डबी, महेश बुढाथोकी (दोलखा) र सरोज खत्री (काभ्रे) को पाटन अस्पतालमा मृत्यु भएको छ । वीरसिंह धामी (बझाङ) को वीर अस्पताल र सरोज गुरुङ (भरतपुर) को पुरानो मेडिकल कलेज चितवनमा मृत्यु भएको प्रहरीले जनाएको छ । बाँकीको पनि सनाखतको प्रयास जारी छ ।

काठमाडौं । जेनजी आन्दोलनका क्रममा ज्यान गुमाउनेको संख्या ५५ पुगेको छ । यही भदौ २३ र २४ गते दुई दिन भएको आन्दोलनका क्रममा घाइते भएका थप चार जनाको पनि निधन भएको नेपाल प्रहरीका प्रवक्ता विनोद घिमिरेले जानकारी दिएका छन् ।

आन्दोलनमा जेनजी युवा, प्रहरी, कैदी र सर्वसाधारण गरेर कुल ५५ जनाको मृत्यु भएको हो । जेनजीतर्फ २१ जना, कैदी नौं जना, नेपाल प्रहरीका सहायक निरीक्षकसहित तीन जनाको आन्दोलनको क्रममा मृत्यु भएको घिमिरेले जानकारी दिएका छन् ।

आन्दोलनका क्रममा १८ जनाको भने आगलागीमा परेर, करेन्ट लागेर मृत्यु भएको हो । कतिपय घाइतेको अवस्था गम्भीर रहेकाले मृत्यु हुनेको संख्या अझै बढ्न सक्ने अनुमान प्रहरीको छ । जेनजी आन्दोलनमा एक भारतीय नागरिकको पनि मृत्यु भएको छ ।

अहिले पनि धेरै घाइतेहरुको विभिन्न अस्पतालमा उपचार जारी छ । नव नियुक्त प्रधानमन्त्री सुशीला कार्कीले हिजो वीर अस्पतालको ट्रमा सेन्टर र सिभिल अस्पतालमा उपचार गराइरहेका घाइतेहरुलाई भेटेकी छन् ।

 

काठमाडौं । प्रधानमन्त्री सुशीला कार्की जेनजी आन्दोलनमा घाइते भएका युवाहरूलाई भेट्न अस्पताल पुगेकी छिन् । उनले विभिन्न अस्पतालहरूमा पुगेर उपचाररत घाइतेहरूको स्वास्थ्य अवस्थाबारे जानकारी लिएकी छन् । कार्कीले वीर अस्पतालको ट्रमा सेन्टर र बानेश्वरस्थित सिभिल अस्पतालमा पुगेर घाइतेहरूलाई भेटेकी हुन् । त्यस्तै आन्दोलनका क्रममा क्षतिग्रस्त भएका केही प्रहरी चौकीहरूको पनि उनले स्थलगत अनुगमन गर्ने बताइएको छ ।

काठमाडौं । नव नियुक्त प्रधानमन्त्री सुशीला कार्की जेनजी युवाहरूको प्रदर्शनका क्रममा घाइते भएहरूलाई भेट्न अस्पताल जाने भएकी छन्। शुक्रबार राति प्रधानमन्त्रीमा नियुक्त भएकी कार्की केहीबेरमा वीर अस्पतालको ट्रमा सेन्टर अनि बानेश्वरको सिभिल अस्पतालमा उपचाररत घाइतेहरूलाई भेट्न जान लागेकी हुन् ।

त्यसपछि उनले जेनजी आन्दोलनका क्रममा आगजनी भएको कोटेश्वरस्थित प्रहरी चौकी र महाराजगञ्जको प्रहरी वृत्तको पनि निरीक्षण गर्ने बताइएको छ। प्रदर्शनकारीहरुको आगजनीमा कोटेश्वरमा केही प्रहरीको मृत्यु भएको थियो । जेनजी आन्दोलनमा अहिलेसम्म ५१ जनाको ज्यान गएको छ । सयौं घाइतेहरूको अस्पतालमा उपचार भइरहेको छ।

 

बाँके । जेनजी आन्दोलनको क्रममा काठमाडौँमा ज्यान गुमाएका नेपालगञ्ज उपमहानगरपालिका–१ निवासी सुलभराज श्रेष्ठ र आयुष थापाको परिवार पाँच दिनदेखि शवको पर्खाइमा छ । घटनाको पाँच दिनसम्म पनि शव ल्याउन नसक्दा अभिभावक र आफन्तजन थप पीडामा परेको वडा नं १ का वडाध्यक्ष प्रमोद रिजालले बताए ।

‘एउटै वडाका दुई होनहार युवालाई जेनजी आन्दोलनमा गुमाउनुपर्दा सिङ्गो वडावासी शोकमा रहेको छ, यतिका दिनसम्म शव समेत पाउन नसक्दा थप पीडा भएको छ’, वडाध्यक्ष रिजालले भने । नेपालगञ्ज–१ धम्बोझी निवासी १९ वर्षीय आयुष र २३ वर्षीय सुलभराजको गत २३ भदौमा जेनजी आन्दोलनको क्रममा प्रहरीको गोली लागि ज्यान गएको थियो । फिनल्यान्ड जाने तयारीका लागि आयुष भर्खरै मात्र काठमाडौं गएका थिए ।

सुलभराज काठमाडौंको कान्तिपुर इञ्जिनियरिङ कलेजमा सिभिल इन्जिनियरिङ पढ्दै थिए । वडाका दुई होनहार युवा गुमाउनुपर्दा सिङ्गो वडावासी नै शोकमा रहेको वडाध्यक्ष रिजालले बताए । उनका अनुसार घटनाको जानकारी पाउनासाथ आयुषका बुवा सुशील थापा र सुलभराजका बुवा नरेन्द्र श्रेष्ठ काठमाडौ पुगे पनि छोराको शव घर ल्याउन सकेका छैनन् । छोराको शव घर लैजान नपाउँदा पीडा माथि थप पीडा थपिएको नरेन्द्रले सामाजिक सञ्जालमार्फत उल्लेख गरेका छन् ।

नेपालगञ्ज–१ नम्बर वडा कार्यालयले गत २४ भदौमा शोक विज्ञप्ति जारी गरी मृतकलाई श्रद्धाञ्जली र शोक सन्तप्त परिवारजनमा समवेदना प्रकट गरेको थियो । नेपालगञ्ज–१ का सुलभराज र आयुसको पार्थिव शरीरको आवश्यक मुचुल्का प्रक्रिया सम्पन्न भइसकेकोले अब छिट्टै आउने आशा गरिएको वडाध्यक्ष रिजालको भनाइ छ ।

 

काठमाडौं । जेनजी आन्दोलनका क्रममा सिंहदरबारमा आगजनी भएपछि गृह मन्त्रालयको नयाँ भवनबाट प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद्को कार्यालय सञ्चालनको तयारी थालिएको छ । मुख्यसचिव एकनारायण अर्यालले शुक्रवार बिहानै सिंहदरबारमा रहेको प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद्को कार्यालयसहित विभिन्न मन्त्रालयको स्थलगत अनुगमन गरेका छन् । अनुगमन लगत्तै प्रधानमन्त्री कार्यालय गृह मन्त्रालयको नयाँ भवनमा सञ्चालन गर्न लागिएको प्रधानमन्त्री कार्यालय उच्च स्रोतले जानकारी दिएको छ ।

स्रोतले सुनायो, ‘प्रधानमन्त्री कार्यालय बस्नै नसकिने अवस्थामा ध्वस्त छ । पुरानो गृह रहेको ठाउँमा बनिरहेको नयाँ गृह मन्त्रालयको भवनमा अहिले प्रधानमन्त्री कार्यालय सञ्चालन गर्ने तयारी भएको छ ।’ मुख्य सचिव एकनारायण अर्यालले नयाँ सरकारले सिंहदरबारबाटै काम गर्ने बताएका छन् । शुक्रबार सिंहदरबारस्थित भौतिक पूर्वाधारहरूको निरीक्षणपछि सञ्चारकर्मीसँग कुरा गर्दै मुख्यसचिव अर्यालले जेनजीको मागअनुसार गठन हुने सरकारसँग काम गर्न ब्युरोक्रेसी तयार रहेको र त्यो सरकार सिंहदरबारबाटै चल्ने स्पष्ट पारेका हुन् ।

काठमाडौं उपत्यका ट्राफिक प्रहरी कार्यालय बग्गीखानाबाट छिर्ने गेटबाट नजिकै नयाँ गृह मन्त्रालयको भवन बनेको छ । अहिले गृह मन्त्रालय रहेको भवन पनि ध्वस्त भइसकेकाले शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्रालयमा गृह मन्त्रालय सारेर केशरमहलमा शिक्षा मन्त्रालयलाई सार्ने तयारी भइरहेको छ । राष्ट्रपति पौडेलले प्रधान सेनापति अशोकराज सिग्देल, सभामुख देवराज घिमिरे, जेनजी प्रतिनिधि, संवैधानिक कानूनविद् र राजनीतिका दलका नेतासँग हिजो छलफल गरिसकेका छन् । कार्कीलाई प्रधानमन्त्री स्वीकार्न दलहरु पनि तयार देखिएका छन्, तर संसद विघटनमा तयार छैनन् । उनीहरूले संसदीय प्रक्रियाबाट कार्कीलाई प्रधानमन्त्री बनाउने उपाय खोज्न सुझाएका छन् ।

काठमाडौं । काठमाडौँ उपत्यकाको जनजीवन क्रमशः सामान्य बन्दै गएको छ । अन्य सुरक्षा निकायका समन्वयमा नेपाली सेनाले सुरक्षाको नेतृत्व लिएपछि अहिले काठमाडौँ उपत्यका सहित देशभर नै जनजीवन सामान्यतर्फ अघि बढेको हो ।

आन्दोलनरत जेनजी पुस्ताका प्रतिनिधिहरु वार्ताका लागि प्रतिनिधि छनोट गरेर जाने तयारीमा रहेका छन् भने विभिन्न संघ–सङ्गठनहरुले समस्याको समाधान निकाल्न आह्वान गरिरहेका छन् । जेनजीका प्रतिनिधिहरु सडकमा सरसफाइ अभियानमा निस्किएका देखिएको छ । आगजनी गरिएका कार्यालयका कर्मचारीहरु पनि ससरफाइ, कागजात संकलन क्षति भएको संरचना व्यवस्थापन र निर्माणमा पनि सक्रिय भएका छन् । कार्यालय सञ्चालनका लागि आवश्यक कामहरु गरिरहेका छन् ।

सेनाले पनि निषेधाज्ञा तथा कफ्र्यू आदेशलाई क्रमबद्ध खुकुलो बनाउँदै निरन्तरता दिइरहेको छ । आज बिहान ६ देखि ९ बजेसम्म आवतजावत र खाद्यान्न खरिदका लागि सहजीकरण गरिएको छभने आज साँझ ५ बजे ७ बजेसम्मका लागि पनि खुला गरिएको सैनिक जनसम्पर्क तथा सूचना निर्देशनालयले सूचना जारी गरी जानकारी दिएको छ ।

सैनिक जनसम्पर्क तथा सूचना निर्देशनालयका अनुसार निषेधाज्ञा भदौ २६ गतेको बिहान १० देखि बेलुकी ५ बजेसम्म लागू हुनेछ । कफ्र्यू भने भदौ २६ गते बेलुकी ७ देखि भदौ २७ गते बिहान ६ बजेसम्मका लागि जारी गरिएको छ ।

काठमाडौँ उपत्यका तथा जिल्लाहरुमा अहिले नेपाली सेनाको नेतृत्वमा अन्य सुरक्षा निकायसँगको समन्वयमा शान्तिसुरक्षा प्रभावकारी बनाइएको छ । उपत्यकामा अत्यावश्यक कामका लागि हिँड्डुलमा कुनै समस्या देखिएको छैन । तर अनावश्यक रुपमा हिँड्ने तथा भेला हुने कार्यलाई पूर्ण रुपमा निषेध गरिएको छ ।

निषेधाज्ञा तथा कफ्र्यू समय अत्यावश्यक सेवाका एम्बुलेन्स, शववाहन, दमकल, स्वास्थ्यकर्मी, सुरक्षाकर्मी र सञ्चारकर्मीका साथै, खाद्यान्न, इन्धन, दूध, तरकारी, पानी र औषधि ओसारपसार गर्ने सवारीसाधनहरू सञ्चालन गर्न सकिने सेनाले जानकारी दिएको छ ।

उक्त समयमा सरकारी कार्यालय, बैङ्क तथा वित्तीय संस्थालगायत सार्वजनिक संस्थानमा कार्यरत कर्मचारीले आफ्नो परिचयपत्र देखाई कार्यालयसम्म आवतजावत गर्न सक्ने छन् । यस्तै, आन्तरिक तथा अन्तर्राष्ट्रिय उडानका यात्रुहरूले आफ्नो उडानको टिकट देखाई विमानस्थलसम्म आवतजावत गर्न पनि सक्ने सेनाले स्पष्ट गरेको छ । उपत्यकामा आवश्यक सहायताका लागि नजिकमा रहेका सुरक्षाकर्मीहरूसँग समन्वय गर्न अनुरोध पनि गरिएको छ ।

काठमाडौं । शान्ति र संवैधानिक प्रक्रियाबाट देशलाई निकास दिन पेसागत सञ्जाल (पापड) ले सुझाव दिएको छ । जेनजी आन्दोलनपछि राज्यविहिनताको अवस्था आएको र यसको समाधानका लागि अन्योलता देखिएको बताउँदै पापडले यस्तो सुझाव दिएको हो ।

पापडले बिहीबार वक्तव्य जारी गर्दै वर्तमान विषम परिस्थितिलाई सुरक्षित अवतरण गरी शान्ति र लोकतन्त्रलाई सदृढ गर्दै लैजानु पर्ने बताएको छ ।

‘अहिले मुलुक तरल अवस्थामा पुगेको छ । तत्काल राजनीतिक निकासको विषयमा अन्यौलता देखिएको छ । यस्तो संवेदनशील अवस्थामा यथास्थितिमा रहन दिनु उचित देखिंदैन’, पापडले भनेको छ, ‘तसर्थ, तत्काल शान्तिपूर्ण समाधानका लागि संवैधानिक, लोकतान्त्रिक, राजनीतिक र न्यायोचित संवाद र प्रक्रियाको माध्यमबाट अबको निकाश निकालिनु पर्दछ ।’

जेनजीले उठाएको संरचनात्मक सुधारका मागहरूलाई समेट्दै सर्वस्वीकार्य लोकतान्त्रिक प्रक्रियामार्फत उन्नत लोकतन्त्रको अभ्यासमा अगाडि बढ्नु पर्ने पापडको सुझाव छ ।

 

काठमाडौं । आज (बिहीबार) अन्तरिम सरकारको नेतृत्वका लागि नेपाली सेनाको समन्वयमा राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेल र जेनजी युवा प्रतिनिधिहरुबीच निर्णायक छलफल हुने भएको छ ।

जेनजी प्रतिनिधिहरुले अन्तरिम सरकारको नयाँ प्रधानमन्त्रीमा पूर्व प्रधानन्यायाधीश सुशीला कार्कीको नाम टुंगो लगाइसकेकाले त्यसलाई आजको छलफलले औपचारिकता दिने तयारी छ ।

राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेल र प्रधानन्यायाधीश अशोकराज सिग्देलले जेनजी प्रतिनिधिहरुसँग विहीबार बिहानदेखि छलफल गर्ने नेपाली सेनाका प्रवक्ता राजाराम बस्नेतले जानकारी दिएका छन् । आजको छलफल निष्कर्षमा पुग्ने विश्वास समेत उनले व्यक्त गरे ।

भ्रष्टाचार र सामाजिक सञ्जाल प्रतिबन्धविरुद्ध युवाहरुले गरेको प्रदर्शनमा १९ जनाको ज्यान गएपछि प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले राजीनामा दिएका थिए । ती युवाहरुको माग अनुसार नै ताजा जनादेशका लागि अन्तरिम सरकार गठन प्रक्रिया अघि बढाइएको हो ।

जेनजीबाट प्रस्तावित पूर्व प्रधानन्याायधीश कार्कीलाई काठमाडौं महानगरपालिकाका मेयर बालेन शाहले पनि समर्थन जनाइसकेका छन् । उनले सामाजिक सञ्जाल फेसबुकमा स्टाटस लेख्दै कार्कीको नाममा समर्थन रहेको जानकारी दिएका हुन् ।

नेपाली सेनाका प्रधानसेनापति सिग्देलले सबै पक्षको कुरा सुन्ने उद्देश्यले जेनजी युवाका प्रतिनिधिहरु, धरान उपमहानगरपालिकाका प्रमुख हर्क साम्पाङ, दुर्गा प्रसाईं लगायतसँग पनि छलफल गरेका थिए । हर्क साम्पाङले पनि सुशीला कार्कीलाई समर्थन रहेको जनाएका छन् । प्रसाईंले देशले निकास पाउने गरी जसको नेतृत्वमा सरकार बने पनि स्वीकार्ने अभिव्यक्ति दिएका छन् ।

जेनजी युवाहरुले भर्चुअल माध्यमबाट व्यक्त गरेको मतमा सुशीला कार्कीको नाममा धेरैको समर्थन देखिएको थियो । कार्कीले पनि अन्तरिम सरकारको नेतृत्व गरिदिन जेनजीले राखेको प्रस्ताव स्वीकार्ने बताइसकेकी छन् ।

काठमाडौँ । माइतीघरमा भोली हुने जेनजीको स्तस्फुर्त आन्दोलनमा मेडिकल व्यवसायी दुर्गा प्रसाईंलाई ‘निषेध’ गरिने भएको छ । प्रसाईं आएको खण्डमा उनीविरुद्ध ब्यानर प्रदर्शन गर्ने तयारी रहेको छ ।

जेनजी युवाहरू मुख्यतया तीन वटा शर्तहरुलाई अघी सार्दै यो आन्दोलनमा उत्रिदैछन् ।

जस्मा पहिलो सरकारले सामाजिक सञ्जाल निशर्त खुलाउनुपर्ने, बुढा नेताहरु प्रधानमन्त्री नबन्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्नुपर्ने, अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगमा निष्पक्ष नियुक्ति हुनुपर्नेलगायत माग रहेका छन् । जुन आन्दोलनमा दुर्गा प्रसाईँले आफूपनि सहभागि हुने घोषणा फेसबुकबाट गरेका थिए ।

तर, आज तीनकुनेमा बसेको जेन जेडका अगुवाहरूको बैठकले भने उनलाई सहभागी नगराउने निर्णय लिएको हो । प्रसाईं माइतीघर आएमा ‘नट अलाउड’ को ब्यानर देखाउने निर्णय बैठकबाट भएको छ ।

यस अभियानका एक सदस्य आदित्य मिश्रका अनुसार ‘प्रसाईँविरुद्ध अदालतमा मुद्दा चलिरहेको हुँदा आन्दोलनमा प्रसाईँ आए नट अलाउडको ब्यानर देखाउने निर्णय भएको छ ।

यो आन्दोलन विशुद्ध जेन जेडको भएको समेत उनले दोहोर्याए । आजको बैठकमा अब आन्दोलनलाई कसरी अगाडि बढाउने भन्नेबारे छलफल भएको पनि आदित्यले बताए । जेन जेडले भोलि बिहान ९ बजेदेखि थापाथलीस्थित माइतीघर मण्डलामा आन्दोलन गर्दैछन् ।